Œ ˆ ˆŸ Šˆ œ ˆŒŒ ˆˆ ˆ..

Transcript

1 ˆ ˆŠ Œ ˆ ˆ Œ ƒ Ÿ ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š Œ ˆ ˆŸ Šˆ œ ˆŒŒ ˆˆ ˆ.. Î ± É ÉÊÉ ³..., Œμ ± ˆ 103 Šˆ œ Œ Š ˆ ˆ 106 ˆˆ ˆ ˆŸ Šˆ œ ˆ 114 Š Š ˆˆ ˆˆ Ÿ ˆ œ ƒ Œ Šˆ- œ œ? 116 ˆ ƒ Œ Šˆ œ œ œ Œ Ÿ ˆ ˆ ˆŸ ˆ ˆ Š ƒ Š? 118 ˆ œ Å ˆŒ ˆŸ 123 Œ ˆ Œ ˆ ˆŸ 136 Œ ˆ ˆ Š Œˆ Šˆ ˆ ˆ - ˆŸ ˆ ˆ? 138 Š Œˆ Šˆ ˆ ˆŠˆ Šˆ œ ƒ - ˆŸ. ˆ Šˆ 143 Š ˆ 160 ˆ Š ˆ 161

2 ˆ ˆŠ Œ ˆ ˆ Œ ƒ Ÿ ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š Œ ˆ ˆŸ Šˆ œ ˆŒŒ ˆˆ ˆ.. Î ± É ÉÊÉ ³..., Œμ ± ± ɱ μ μ ² Î ÒÌ ³μ ² μ Ìμ Ö ± ²Ó μ ³³ É μ Ë Ò. μ μ ³ Ê ² μ μ Ê Õ Í μ μ μ ³ Ì ³ ± ²Ó μ μ μ É Ö μ ³μ μ μ² Ì μ ÒÌ ±μ ³ Î ±μ³ Í μ ± μ Ö μ²μ Î ±μ μ³μ± - ²Ó μ É. Brief review of various models of origin of the biosphere chiral asymmetry is presented. The main attention is paid to radiation mechanism of chiral inuence and possible role of supernovae in cosmic scenario of origin of biological homochirality. PACS: v; s ˆ μ μ³ ³ ±μéμ Ò μ ² Ö μ ÖÉ Ö, ±μéμ Ò Ê- ÊÉ μ²ó μ Ò μ Ê μ ² ³Ò μ± ²Ó μ É. ³ ± - ²Ó μ ÉÓ μ²ó Ê É Ö Ë ±, ³ É ³ É ± Ì ³ ( Ì ³ Î ±μ ² É - ÉÊ μ² Ê μé É ² É ³ Ì ²Ó μ ÉÓ ). Š ²Ó Ò³ ( ² - ± ²Ó μ É μ Ò³, Ô É μ³ Ò³ ) Ò ÕÉ Ö μ Ñ ±ÉÒ, μ ² - ÕÐ Í É μ³ ²μ ±μ ÉÓÕ, ² μ É ²Ó μ, ³ ÕÐ μ ³ - É ³Ò Ò ² Ò É Ì³ Ò ± ²Ó μ- μ Ö Ò É Ê±ÉÊ Ò. ± ²Ó Ò μ³ Ò (Ô É μ³ Ò) É ± Ì μ Ñ ±Éμ μ ÒÎ μ Ò ÕÉ ² Ò- ³ Ò³ μ μ Î ÕÉ Ê± ³ L (μé Î ±μ μ laevo Å ² Ò ) D (μé dextro Å Ò ). Šμ ±μéμ Ö μ μ±ê μ ÉÓ μ Ñ ±Éμ μ É Éμ²Ó±μ μ Ê ÊÌ ± ²Ó μ- μ Ö ÒÌ Ëμ ³, μ μ ÖÉ, ÎÉμ ³ É ³ Éμ μ³μ± ²Ó μ ÉÓ ( ² ± ²Ó Ö Î ÉμÉ ). ³ Ó Ò³ Î ²μ³ ² ÒÌ ÒÌ μ Ñ ±Éμ Ò ÕÉ Í ³ Î ±μ ³ ÓÕ, ² Í ³ Éμ³. - É μ³ Ò ÒÉμ± ( ˆ), ² ± ²Ó Ö μ²ö Í Ö η, μ ²Ö É Ö ± ± μ ÉÓ ±μ² Î É ÊÌ Ô É μ³ μ, ² Ö Ì Ê³³Ê. ÉÒ ( μ³μ± ²Ó Ò ) Ô É μ³ ³ É η =1, Éμ ± ± ²Ö Í ³ É η =0. μ± Ê ÕÐ ³ ³ ³ É Ö ³ μ É μ ± ²Ó ÒÌ μ Ñ ±Éμ, É - ± Ì ± ± ÉÒ, ², Ê Ò, ±Êϱ, É Ö, ±μ Í, ² ±É ±.

3 104.. Ë ± Ô² ³ É ÒÌ Î É Í ³ μ³ ± ²Ó μ μ μ Ñ ±É Ö ²Ö É Ö (Í - ±Ê²Ö μ μ²ö μ Ò ) ËμÉμ Î Ò³ μ³, ÊÐ Ö μ ±μ μ- ÉÓÕ É ÊÐ Ê ²μ μ ³μ³ É ±h/2π ( μμé É É μ, ² Ò ² Ò ËμÉμ ). μ- μ²ö μ Ò É Ö ²Ö É Ö ( Í ³ Î ±μ ) ³ ÓÕ μ μ Î ² ÔÉ Ì ËμÉμ μ. ² ±É μ, ³ ÕÐ μ²êí ²Ò, Ê ÊÎ μ±μ, μ ² É μ ² μ ± ²Ó μ ÉÓÕ. ² Ô² ±É μ É Ö, Éμ ±μ³ Í Ö É ²ÖÍ μ ÖÉ ± μ ± ²Ó μ É. ±μ²μ μ²êéμ Éμ² É Éμ³Ê Ê É μ Ê ² μ É ²Ó- ÊÕ μ μ μ ÉÓ ÒÌ ³ É ²μ, μé² Î ÕÐÊÕ Ì μé ³ É ²μ μ μ Ò Å ± ²Ó ÊÕ ³³ É Õ Å μîé ±²ÕÎ É ²Ó μ μ²ó μ- ³μ² ±Ê² μ μ, μ ² μ ± ²Ó μ É, ³, L- ³ μ± ²μÉ D- Ì μ [1Ä3]. ² Ê É ³ É ÉÓ, ÎÉμ Ó μ Ìμ ³μ ÉÓÕ ± ²Ó, μ ±μ²ó±ê Éμ²Ó±μ ³ ÓÏ μ É Ï ³μ² ±Ê²Ò ± ²Ó Ò. ²Õ μ μ³μ²μ Î ±μ ± ²Ó μ ÉÓ μ ÒÎ μ μé ÊÉ É Ê É Éμ²Ó±μ ²Ö ³ÒÌ - Ï Ì Î² μ. Œμ² ±Ê²Ò, μ É ÉμÎ μ μ²óï ²μ Ò, ÎÉμ Ò μ ÉÓ Ó, ± ²Ó Ò. Š ÉμÖÐ ³Ê ³ Ê μ ÖÉ μ, ÎÉμ μ²ó ± ²Ó μ- É ± ²Ó μ Î ÉμÉÒ μ²μ Éμ²Ó ÊÐ É, ÎÉμ Í Ë Î ± Ö μ³μ± ²Ó μ ÉÓ μ³μ² ±Ê² Ö ²Ö É Ö Ì ±É É ±μ, ± ²Ó Ö Î ÉμÉ ³ É eé Ö ± ± Ï ± É ± ± ³², É ±, μ ³μ μ, Ê Ì ³ É Ì μ ² μ. ƒμ³μ± ²Ó μ ÉÓ, μ³ μ, ÊÐ É ²Ö ÔËË ±É μ μ ³ É μ- ² ³ μ μ μ μ Ð ³Ê ÖÉ Õ ÒÌ Éμ É Ì ± [4]. ² - μ Ö ± ²Ó μ- ± ³ Í μ Ò³ ³μ É Ö³ ± ²Ó Ò ³μ² ±Ê²Ò ³μ ÊÉ ÎÊ É μ ÉÓ ÍÊ ³ Ê Ô É μ³ ³ Ê Ì ± ²Ó ÒÌ ³μ² - ±Ê². ˆ³ μ ÔÉ ³μ É Ö μ ÊÕÉ Ö ³ Ê L- ³ μ± ²μÉ ³ D- Ì ³, μ Ö ± L- ³ μ± ²μÉ μ -D- Ì μ, μîé - É ²Ó μ μ Õ ÓÕ, μ μ μ L- ³ μ± ²μÉ Ì-L- Ì Ì ² D- ³ μ± ²μÉ Ì-D- Ì Ì. Í ²Ó Ò Ì ±É É ± - Å É Í Ë Î ± Ì ²±μ μ³μðóõ Š Š ² ± Í Ö Š ²Ö Ò Ö ( Ï Ë μ ± ) É Î ±μ Ëμ ³ Í Å É - ÊÕÉ Í μ μ μ ² ±μ μ μμé É É Ö ( ±μ³ ² ³ É μ É ) ÊÎ É Ê- ÕÐ Ì ÔÉ Ì μí Ì Ë ³ Éμ ²Ó ÒÌ μ² ³ ÒÌ Í. ƒμ²ó - ± ŠÊ Ó³ [5] μ± ² μ³μðóõ ³μ² ±Ê²Ö ÒÌ ³μ ², ÎÉμ ± ²Ó- Ö Î ÉμÉ μ² Ê±² μé μ Ö ²Ö É Ö μ Ìμ ³Ò³ Ê ²μ ³ ±μ³ ² ³ É - μ É. μ ÉÓ μ³μ± ²Ó μ É μ²μ Î ± Ì É ³ Ì μ É É Ö É ± É ³ Ë ±Éμ³, ÎÉμ Ö ± ²Ó μ ÉÓ Î Éμ μ É ± É Ê±É - Ò³ ÔËË ±É ³. μ² ³ Í Ö, μ Ìμ ³ Ö ²Ö μ Ö μ²óï Ì μ³μ± - ²Ó ÒÌ μ² ³ μ, É ÔËË ±É μ μ ²Ö É Ö Í ³ Î ±μ. Ò ± Ò ÕÉ Ö μ²μ Ö μ Éμ³, ÎÉμ ³μ² ±Ê²Ò μ ± ²Ó μ- É ÕÉ μ²ó μí Ì É Ö μ ± μ Ö μ ±μ²μ Î ± Ì - μ² [6, 7]. Ÿ ± ³ ³ μ³ É Ê±É μ μ² ³μ² ±Ê² μ ± ²Ó μ É Ö ²Ö É Ö Éμ Ö, μ μï Ï Ö 1960-Ì, ±μ É ² Ò Ê -

4 ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š 105 ± ÉÓ Ê μ± ÕÐ É ² ɱ É ² μ³. Ð É μ μ ²μ Ó Ëμ ³ Í ³ É, ÔÉμ³, ± ± ÒÖ ²μ Ó μ, μ ± ²Ó ÒÌ ±μ³ μ É ² ± É Ò Ò ² Ê μ É Ê μ μ μ ÒÌ, ³ É ±μéμ ÒÌ ³ ² μ μ ³ μ É [8]. ÉμÖÐ ³Ö μ É ÉμÎ μ Ê É ²Ó μ μ± μ, ÎÉμ É ± μ μ - Ò Ð É, ± ± ³ μ± ²μÉÒ, ³μ ² É μ ÉÓ Ö μ ÒÌ Ê ²μ- ÖÌ μ É Ï Ì ³μ² ±Ê² Å, HCN, NH 4,CHO 2 É.. ³ É É ³ É μ, ÎÉμ μ ³ ²Ó Ò ² μ Éμ Ò É ³ μ± ²μÉ μé ÊÉ- É ³³ É Î ± Ì Ê±Éμ μ É Í ³ Î ±ÊÕ ³ Ó, ÎÉμ Ö ²Ö É Ö ² É ³ ËÊ ³ É ²Ó ÒÌ ±μ μ Ë ± : μì Ö Î É μ É Ô² ±- É μ³ É ÒÌ ³μ É ÖÌ Éμ μ μ Î ² É ³μ ³ ± [9]. ± ³ μ μ³, μ ± É Í ²Ó Ö μ ² ³ : ± ± ³μ ² ³μ² ±Ê²Ò Ò ² - μ ± ²Ó μ É μ ± ÊÉÓ ³², ± ± μ μ É ² μ³μ± ²Ó μ É, μ Ìμ ³μ ²Ö ³μ ² ± Í? É μ μ Ò Ö ²ÖÕÉ Ö μ μ μ μ- ² ÕÐ ³ μ ² ³ μ Ìμ Ö, μ Ì μ μ μ²êî ² μ μ μ Ð μ μ Ï Ö. ²Ö μ ÑÖ Ö μ³μ± ²Ó μ É ³² Ò²μ ²μ μ ³ μ- É μ ² Î ÒÌ ³μ ² É μ. ±μ μ Ì É ² μ - Ð ÖÉμ. Š Î ²Ê Ï μ±μ μ Ê ³ÒÌ μé μ É Ö μé μ Ö μ- ²μ Î ±μ μ³μ± ²Ó μ É ÊÏ ³ Î É μ É ² ÒÌ ³μ - É ÖÌ [10Ä13]. ± Î É ³ Ì ³, ±μéμ Ò ³μ Ò ² μ ÉÓ ÔÉÊ Ö Ó, μ ÒÎ μ μ² É Ö ³³ É Î Ò μ² μ²μ Î ± Ì ³μ² ±Ê² μ μ²ó μ- μ²ö μ Ò³ Ô² ±É μ ³, μ ± ÕÐ ³ É - Ì ( Í μ Ò ³ Ì ³ ) [10, 11]. μ ² μ Ò Ò²μ - ² μ ³ μ É μ μ ÒÉμ± Ô± ³ É ²Ó μ μ ± ÔËË ±É μ É ÔÉμ μ ³ Ì ³, μ ±μ ÉÊ Í Ö μ μ ³ μ É ² Ó μ² μ ÉÓÕ μ ² μ. μ³ μ μ μ μ μ ³ Ê É Ê ² μ ³μÉ Õ ÊÌ ±Éμ μ ² ³Ò μ Ìμ Ö μ²μ Î ±μ μ³μ± ²Ó μ É. μ- - ÒÌ, ³Ò μ μ μ μ Ê ³ ² Î Ò Ë Î ± ³ Ì ³Ò ± ²Ó μ μ μ - É Ö, μ, Í μ Ò ³ Ì ³. μ- Éμ ÒÌ, ³μÉ ³ μ ³μ Ò ² Í Í μ μ μ ³ Ì ³ ±μ ³ Î ±μ³ Í μ ± μ Ö μ²μ Î ±μ μ³μ± ²Ó μ É Éμ μ², ±μéμ ÊÕ ³μ ² Ò ÔÉμ³ ÉÓ Ì μ Ò (CH). Ö ÔÉ ³ Ê ÊÉ É ² Ò - ʲÓÉ ÉÒ μ ² Ì É μ É Î ± Ì μé μ ³μ ²Ö³ ± ²Ó μ μ μ É Ö Ô± ³ É ²Ó ÒÌ μé μ μ ± Í μ μ μ ³ Ì ³. Ê- ±ÉÒ μ ² ³Ò μ± ²Ó μ É ²μ Ò ² ÏÓ ± ɱμ, Ì μ² É ²Ó μ μ Ê ³μ μ É, ³, μ μ Ì [4, 5, 9, 14Ä21]. ²Ö μ² μéò ²μ Ö. 1 ³Ò ³ μî Ó ± ɱμ μ ² ³Ê μ²μ Î ±μ ± ²Ó μ É. Ð Ö ± É ² Î ÒÌ Í μ Ìμ- Ö μ³μ± ²Ó μ É ³μÉ μ Ê É Ö μ μ μ Éμ³, ± ±μ É Ô μ²õí μ ±² μ³μ± ²Ó μ ÉÓ,. 4 Å

5 106.. Ò²μ ² ÔÉμ ʲÓÉ Éμ³ ²ÊÎ Ö ² É Ö Ë Î ±μ μ Ë ±Éμ.. 5 μ ÖÐ μ Ê Õ μ ³μ μ μ² ² ÒÌ ³μ É. Œ Ì ³Ò Ê ² Ö ² ÒÌ ± ²Ó ÒÌ ÔËË ±Éμ ³μÉ Ò Ò Ê³ ÉÒ μ²ó Ê ±μ ³ Î ±μ μ Í Ö μ Ìμ Ö μ³μ- ± ²Ó μ É. ±μ Í,. 8 ³μÉ Ò ² Î Ò μ ³μ Ò ±μ ³ - Î ± ÉμÎ ± ± ²Ó μ μ μ É Ö. 1. Šˆ œ Œ Š ˆ ˆ μ²óï É μ μ Î ± Ì ³μ² ±Ê² ± ²Ó Ò. ³μÉ ³ ± Î É ³ [14] μ É ÏÊÕ μ Î ±ÊÕ ³μ² ±Ê²Ê ³ É CH 4 (. 1), μ- ÉμÖÐÊÕ Í É ²Ó μ μ Éμ³ Ê ² μ ( ), Ö μ μ Î ÉÒ Ó³Ö Éμ³ ³ μ μ μ ( ), ±μéμ Ò μ² ÕÉ Ö Ï Ì É É Ô. (. 1 μ± - É Ì³ Ö ± É ³μ² ±Ê²Ò ³ É Ê μð μ μ : ² É ²μ ±μ É Ê ± ; Ò É Ê μ²ó ± μ É Ö Ó Ä, ÒÌμ ÖÐÊÕ ²μ ±μ É Î É Ì, ÏÉ Ìμ μ É Ê μ²ó ± Å Ö Ó, ÒÌμ ÖÐÊÕ ).. 1. ² Î Ò É ² Ö ³μ² ±Ê²Ò Œμ² ±Ê² ³ É ± ²Ó μ μ ±μ ÉÓ (. 2), ÎÉμ ³μ² ±Ê² ³ É ²Ê ³³ É μ ² - É ± ²Ó μ ÉÓÕ. Ê ³ É Ó μ- ² μ É ²Ó μ ³ ÖÉÓ μ Ê- ³ Éμ³Ò μ μ μ Ê ³ Éμ³ ³ ² Ê ³ Éμ³μ (. 3). ÔÉμ³ μ ÊÕÐ Ö ³μ² ±Ê²Ò Ê ÊÉ μ ² ÉÓ μ² ±μ ³³ - É, μ ±μ Ê ÊÉ μ É ÉÓ Ö ± - ²Ó Ò³. ˆ Éμ²Ó±μ ² É Î - ÉÒ Ì Éμ³μ ³ Ò ± ± ³ - Éμ Ê ³ Éμ³ ³, μ Ê É Ö ± - ²Ó Ö ³μ² ±Ê². ³, ³μ² - ±Ê² CHBrClF, μ± Ö ÔÉμ³ ²ÊÎ ± ²Ó μ μ - ³μ² ±Ê²Ò ³μ É ÒÉÓ μ ³ Ð μ μ ²μ³. Ëμ ³Ò Br lf Ò ÕÉ Ö É μ μ³ ³ (Ô É μ³ ³ ). Éμ³ Ê ² μ ÔÉμ ³μ² -

6 ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š Ìμ μé ± ²Ó μ ³μ² ±Ê²Ò 4 ± ± ²Ó μ CHBrClF. 1 Å ± ²Ó Ò ³μ² ±Ê²Ò; 2 Å ± ²Ó Ö ³μ² ±Ê² ±Ê² Ò É Ö É μ Î ± ³ (stereogenic) Í É μ³. É μ μ- ³ Ò, ±μéμ Ò Ö Ò ± ²Ó- μ ³³ É, Ò ÕÉ Ö - É μ³ ³. ³ É ³, ÎÉμ μ Ê Ï Ö Ö ÒÏ ³³ É Ö ³μ² ±Ê²Ò 4 É ²Ö É Ê ÊÕ μ - ³ ² μ ÊÕ É Ê±ÉÊ Ê. Éμ³Ò ³μ² ±Ê² μ ÉμÖ μ ±μ² - ²ÕÉ Ö, μôéμ³ê ³ μ Ö ± - É μ ² É ³ ÓÏ ³³ - É. μé² Î μé ÔÉμ μ ³μ² Œμ² ±Ê² CHBrClF ± ²Ó μ μé ±Ê² Br lf ³ É μ ÉμÖ ÊÕ ± ²Ó μ ÉÓ, μ ±μ²ó±ê É μ - Î ± É É Ô Î ± Éμ³ Ê ² μ Ö Î ÉÒ Ó³Ö ² Î Ò³ ³ - É É ²Ö³, É ± ÎÉμ ± ²Ó μ ÉÓ Br lf É μé ² Ò μ Î ÉÒ Ì Ö Î ± Ì ³ Î ± μ É. Ð É, μ ÉμÖÐ Éμ²Ó±μ L Éμ²Ó±μ D ³μ² ±Ê², μ ² ÕÉ É Î Ò³ Ë Î ± ³ Ì - ³ Î ± ³ μ É ³ ( ÊÉ Ô, É μ ³μ ÉÓÕ, É ³ ÉÊ μ ² ² Ö, ± Ö É..) ±²ÕÎ ³ Ì ³μ É Ö Ê ³ ± - ²Ó Ò³ ³μ² ±Ê² ³ ² ² ³. ±μ-ì ³ Î ± μ É Í ³ Éμ μé² Î ÕÉ Ö μé μ É É μ μ μ ²μÉ μ É, É ³μ ³ Î ± ³ - ³ É ³, É μ ³μ É, μ Ì μ É μ ±É μ É μ μ μ É ± μ - Í, ±μ μ É ËËÊ, μ± ² É ²Ó μ- μ É μ É ²Ó Ò³ μ μ μ ÉÖ³. μé² Î μé Ô É μ³ μ É μ³ Ò ³ ÕÉ ² Î Ò Ë Î ± Ì - ³ Î ± μ É [15] É Î ± Ö ±É μ ÉÓ. Í Î ÉÒ³ Ô É μ³ μ³ μ μ μ É Ð É ²μ ±μ ÉÓ μ²ö Í ³μ μì μ³ É Î ±μ μ ²μ ±μ μ²ö μ- μ μ É μ ² Ò Ê μ² μ Î μ μ É ²±, Éμ ± ± Ê μ Ô É μ³ Ð É É ÉμÉ Ê μ² μé Î μ μ É ²±. μ É μ Ð ÉÓ ²μ ±μ ÉÓ μ²ö Í É Ò É Ö μ É Î ±μ ±É μ ÉÓÕ.

7 108.. É ²Ó Ö ± ²Ó Ö ³μ² ±Ê² É ± ³μ É Ð ÉÓ ²μ ±μ ÉÓ μ²ö - Í, μ Ð Ö, Ê Ò μ ³ μ ³ μ É μ Ò³ ³μ² ±Ê² ³, ÕÉ Ê³³ ʲÓ. Š ± Ê Ò²μ ± μ ÒÏ, ³μ μì μ³ É Î ± ² μ- μ²ö μ - Ò É ( ) ³μ μ ³ É ÉÓ ± ± Ê μ Í Õ μ- ² μ- Í ±Ê²Ö μ μ²ö μ μ μ É ( ) ² Í ³ Î ±ÊÕ ³ Ó ËμÉμ- μ μ μ Ò³ Ê ²μ Ò³ ³μ³ É ³, μ É μ Ò³ μ²ó μé ² Ö μ É Ö. Šμ μìμ É Î μ Í Ô - É μ³ μ, Í ±Ê²Ö Ò ±μ³ μ ÉÒ É μ É ÖÕÉ Ö ² Î Ò³ ±μ μ ÉÖ³, μ ±μ²ó±ê ²Ó Ò Î É ±μôëë Í Éμ ²μ³² Ö n L n R ² μ μ μ μ ³μ² ±Ê² Ì ² Î Ò. Éμ ² Î μ É ± μ É Î ±μ ±É μ É. ÔÉμ³ Ê μ² Ð Ö Θ= (n L n R )πl, (1) λ l Å ² μ Í λ Å ² μ² Ò. É Î ± Ö ±É μ ÉÓ ³μ É ÒÉÓ ÊÐ ³μ² ±Ê² Í ²μ³, ² μ Ê Ö, μé É É Ò μ É Î ±ÊÕ ±É μ ÉÓ, ³μ ÊÉ ÒÉÓ ²μ± ² μ Ò μ² ² ³ μ² μ- μ ËÊ ±Í μ ²Ó μ Ê, Ò ³μ Ì μ³μëμ μ³ μ É Î ±μ ±É - μ É. É Î ± Ö ±É μ ÉÓ ± ²Ó ÒÌ ³μ² ±Ê² μ ²Ö É Ö É Ê±ÉÊ μ Ì ÊÉ μ μ²ö: μ Ìμ ÖÐ ³μ² ±Ê² Ìμ Ò ³ Ê ² Î Ò³ μ ³μ Ò³ μ ÉμÖ Ö³ ³μ ² ÊÕÉ Ö ³ Î ³ Ê³Ö ³³ É Î μ μ²μ Ò³ μ Í ²²ÖÉμ ³ [15]. ³μ É ÔÉ Ì μ Í ²²ÖÉμ μ Ê Ê μ³ Ô² ±É μ³ É μ μ² μ μ É ± ÔËË ±ÉÊ Ð - Ö ( μ μ ³. [22Ä25]). μ ² ÕÐ ±² μ É Î ±ÊÕ ±É - μ ÉÓ É ³μ É μ²ó μ-ô² ±É Î ±μ μ μ²ó μ-³ É μ μ ³μ³ Éμ Ìμ μ, ³μ ʲ Ê ³ÒÌ μμé É É ÊÕÐ ³ μ Í ²²ÖÉμ ³. μ - Ð ³ ²ÊÎ μμ ³³ É μ É Î ± Ö ±É μ ÉÓ μ Ò É Ö μé μ μ ² Î μ. μ É Ï ³ ²ÊÎ μé μ μ Ò ÔÉμ Ê- É μé μ ʲ μ μ, É.. μ ± ²Ö. ² Ð Ö R μ ²Ö É Ö ± ± R =ImΣ i Σ k ( i[p]k k[m]i ). (2) Ó p Å μ²ó μ-ô² ±É Î ± ³μ³ É Ìμ i k, μé É É μ μ ±É μ ÉÓ, m Å μ²ó μ-³ É Ò ³μ³ É. ²ÊÎ Ê μ Ö μî μ μ μ²μ Ö ³μ² ±Ê² ² Ê ²μ ±² μ μé ²Ó ÒÌ ³μ² ±Ê² É μ ʲÓÉ É: μö ²Ö É Ö ±² Ô² ±É Î ± ± Ê μ²ó ÒÌ Ìμ μ ±Éμ μ μ μ Ö [pm]. ÔÉμ³ ²ÊΠʳ³ Ö ±É μ ÉÓ ³μ É ÒÉÓ μ²óï ( ³., ³, [15]). ² Î ÉμÉ Éμ μ μ μ²ö ² É Ö ± μ μ μ É ÒÌ Î - ÉμÉ ³μ² ±Ê²Ò, Éμ μ ± É ± Ê μ μ Ì μ ³ (Š ) Å ² Î μ ²μ- Ð μ- ² μ-í ±Ê²Ö μ μ²ö μ μ μ É (É.. Í ³μ- ²Ö ÒÌ ±μôëë Í É Ì μ ²μÐ Ö ε ²Ö μ μ ( ) ² μ μ

8 ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š 109 ( ), Δε = ε R ε L ). É μ μ ² Î Ò Ð Ö ± Ê μ μ μ Ì μ ³ É μ μ μ ±μ Ò, μ ± Ì ² Î Ò. ± ± ± ±μ μ ÉÓ ËμÉμ- Ì ³ Î ±μ ±Í É μé ±μ² Î É μ ²μÐ μ μ ±É Éμ³ É, Í ±Ê²Ö Ò Ì μ ³, ±μéμ μ³ ε R ε L, μ É ± μ ±μ μ- É ±Í ²Ö Ô É μ³ ÒÌ ±É Éμ, ÊÍ ÊÖ ±Í Õ ÒÉ±μ³ μ μ μ Ô É μ³ Ò³ μ É É±μ³ Ê μ μ. ²Ö Ì ±É É ± ÔË- Ë ±É μ É É ± Ì ±Í μ ÒÎ μ μ ÖÉ Ë ±Éμ μé μ g =Δε/ε, ε =0,5(ε R + ε L ). ² Î g μ ²Ö É Ô É μ³ ÊÕ Î ÉμÉÊ ( ² μ É Î ± ÒÌμ ) ± ²Ó μ μ μ ʱÉ, μ μ μ. g Δε ³ ± ³ ²Ó Ò ² μ² Ò ² ³ ± ³Ê³ μ ²μÐ Ö μμé É É ÊÕ- Ð μ Ì μ³μëμ Ð É. ² [26] μëé [27] μ²μ ², ÎÉμ ³μ É ÒÉÓ ÉμÎ ±μ³ ± ²Ó μ ³³ É μ. Ò μ - Ö Ê Ï μ μ ³³ É Î μ μ ËμÉμ² Í ³ É μ³μðóõ Ò μé Ì [28Ä30] Š Éμ μ-³ Ì Î ±μ μ ± ²Ó ÒÌ ³μ² ±Ê² [5]. Éμα Ö ± Éμ μ ³ Ì ± ± ²Ó Ò μ³ Ò É ²ÖÕÉ μ μ Ò μ- Ò μ Ô μ ÉμÖ Ö (. 5),, ² μ É ²Ó μ, μ Ö ²ÖÕÉ Ö μ É Ò³ μ ÉμÖ Ö³ ³μ² ±Ê²Ò, μ L- D- μ ÉμÖ Ö μ ² ÕÉ ± - ²Ó μ ÉÓÕ, μ μ ² ÕÉ μ ² μ Î É μ ÉÓÕ. μ É Ò³ μ- ÉμÖ Ö³ ³μ² ±Ê²Ò, μ μ μ ÊÐ É μ ÉÓ ÊÌ ± ²Ó μ- μ³ ÒÌ Ëμ ³ Ì, Ö ²ÖÕÉ Ö ³³ É Î Ö É ³³ É Î Ö ±μ³ Í +, L- D- μ ÉμÖ : + =(1/2) 1/2 ( L + D ), =(1/2) 1/2 ( L D ), (3) ±μéμ Ò μ ² ÕÉ μ ² μ Î É- μ ÉÓÕ, μ ± ²Ó μ ÉÓÕ. Œμ² - ±Ê² μ Í ²² Ê É ³ Ê L- D- μ ÉμÖ Ö³ μ É μ³ ÉÊ ² μ- Ö Ì ±É μ Î ÉμÉμ [ ] Ω=τ 1 exp (2ME)1/2 Q, (4) h M Å ³ ³μ² ±Ê²Ò; E Å Ò- μé Ô É Î ±μ μ Ó, ²Ö- ÕÐ μ L- D- μ ÉμÖ Ö; Q Å μ Ï ; τ Å Ì ±É μ ³Ö Ê- É ³μ² ±Ê²Ö ÒÌ. ² μ Š ²Ó Ö ³μ² ±Ê² ± ± ÊÌ- Ê μ Ö É ³ É ²Ó μ, ² Î ²Ó Ò ³μ³ É ³ ³μ² ±Ê² Ìμ ² Ó, ³, L- μ ÉμÖ, Éμ Î ³Ö T =Ω 1 μ μ± É Ö μ ÉμÖ D. ± ³ μ μ³, ³ Ì t T μöé μ ÉÓ μ Ê ÉÓ ³μ² ±Ê²Ê ² μ L-,

9 110.. ² μ D- μ ÉμÖ Ê É μ ±μ 1/2. Éμ μ Î É, ÎÉμ É ³ μ³ μ ³ Ì t T Í ³ Ê É Ö [31]. ±²μ μ ÉÓ ± Í ³ Í É μé É ² Ì ³ Î ±μ É Ê±ÉÊ Ò. μ²μ Î ± Ò ³ μ± ²μÉÒ Í ³ ÊÕÉ Ö Ó³ ² μ: μ²ê- μ Ò Í ³ Í ²Ö Ì μ É ²ÖÕÉ 10 5 Ä10 6 ² É. ±μ²ó±μ ² Î Í ³ ÊÕÉ Ö Ì ( ±μ Ë ). Í ³ Í Ö É É ± μé É- μ μ μ ÉμÖ Ö Ï Ì Ê ²μ ³μ É Ö ³ Ê ± ²Ó Ò³ ³μ² ±Ê² ³. Šμ ± ²Ó- Ò ² Í ³ Î ± Ð É ÊÕÉ ³ Ê μ μ, ʲÓÉ ÊÕÐ ± ²Ó Ò μ Ê±É Ê É Í ³ Î ± ³. μ²ó±μ Éμ³ ²ÊÎ, ±μ É ² ± É ² Éμ μ É Î ± ±É Ò, ± ²Ó Ò μ Ê±É É ± Ê É μ É - Î ± ±É Ò³. Š ²Ó Ò ²Ò, ³ É ±, ±μéμ Ò μ ± ÕÉ μ É Ð É μ Í ±Ê²Ö μ μ²ö μ μ μ É, É ± ³μ ÊÉ - ÊÍ μ ÉÓ μ É Î ±ÊÕ ±É μ ÉÓ μ ʱÉμ. Š ± Ê μ μ ²μ Ó ÒÏ, Ë Î ± μ É Î ÉÒÌ D- L- Ð É, ±μéμ ÒÌ É ÊÕÉ ²Ò F DD, F LL, Î É ²Ó μ μé² Î ÕÉ Ö μé μ É Í ³ Éμ ( ²Ò F ii, F ij ; i, j =D, L). μ É ²ÖÕÐ ³ ³μ² ±Ê²Ö ÒÌ ², ±μéμ Ò ² Î Ò ²Ö ± ²Ó ÒÌ ³μ² ±Ê² μ ±μ ÒÌ ÒÌ ±μ, Ò ÕÉ Ö ± ³ Í μ Ò³ ±μ³ μ É ³. É ±μ³ μ ÉÒ μé É É Ò Ê ² ÒÌ ÒÌ ³μ² ±Ê² Ì ² Î. - ± ³ Í μ ÒÌ ÔËË ±É Ì μî Ó ÊÐ É ±² ² ±μ É ÊÕÐ Ì ², ±μéμ Ò É μ É Ö μ μ μ ³ É Ò³ ±μ μ ÒÌ Ë Ì, ÒÌ μ²μ Î ±μ Éμα Ö ÖÐ μé ³ ± ²Ó Ò Ë ±Éμ Ò. ˆ É Ö ²μ Ö ± ²Ó μ ÉÓ. μ Ì μ ³Ò ³ É ² Éμα Ö ± ²Ó μ É É É Î ± É Ì³ Ò μ Ñ ±ÉÒ. ²Ö μ Ñ ±Éμ μ Ìμ ³μ Í ²Ó μ ³μÉ, μ ±μ²ó±ê É Ó ± ²Ó μ ÉÓ μ ²Ö É Ö - ² Î ³, ÖÐ ³ ± ± μé μ É É ÒÌ ³ ÒÌ, É ± μé - ³. μ² Ï μ±μ μ ² ± ²Ó μ É Ò²μ μ μ μ³ [32Ä34]: ˆ É μ ± ²Ó μ ÉÓÕ μ ² É É ³, ÊÐ É ÊÕÐ Ö ÊÌ ² Î ÒÌ Ô É μ³ ÒÌ μ ÉμÖ ÖÌ, ±μéμ Ò ³μ ÊÉ ÒÉÓ Ò Ê Ê μ- É É μ, μ μé ³ ³, μ μ² Ò³ ²Õ Ò³ μ É Ò³ μ É É Ò³ Ð ³. Éμ Î É μ É É ²Ö É μ É É ÊÕ Õ ( ˆ) ±μμ - É Ì Î É Í (μé Í É ) ²Õ Ð R π Ê μ² π μé μ - É ²Ó μ μ, ±Ê²Ö μ ²μ ±μ É ± ². Éμ ²²Õ É Ê É Ö. 6. Š² Î ±μ μ Ð ³ T É ²Ö É μ μ μ Ð Ö Ì Î É Í É ³Ò. μ É ² ²Ö ÊÕ ± É Ê ² Î Ö É μ ²μ μ ± - ²Ó μ É ³ ÊÌ Ð ÕÐ Ì Ö ±μ Ê μ, μ ±μéμ ÒÌ Ò- ÉÒ É ² ÊÕ É ²ÖÍ Õ, Ê μ É ²ÖÍ μ μ- μ±μöð Ö (. 7). É Í μ μ Ð ÕÐ Ö ±μ Ê ÊÐ É Ê É ÊÌ ± ²Ó ÒÌ μ ÉμÖ ÖÌ,

10 ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š É μ³ Ò ³μ² ±Ê²Ò CHBrClF. 7. ËË ±É μ É É μ ³ μ Ð Ö ²Ö Ð Õ- Ð Ì Ö ±μ Ê μ : É Í μ μ μ ³ Ð ÕÐ μ Ö ±μéμ Ò Ìμ ÖÉ Ê Ê μ É É μ. μ ±μ²ó±ê T + R π É ± ³ μ Ð ÕÉ ÔÉ ±μ Ê, μ Ñ ±É μö ²Ö É ²μ ÊÕ ± ²Ó μ ÉÓ. μ Ð ÕÐ Ö ³ Ð ÕÐ Ö μ²ó μ ±μ Ê ÌμÉÖ μ É Ö Ê μ Ô É μ³ μ μ ÉμÖ μ³μðóõ ˆ, - μ É Ö μ³μðóõ T R π, É ± ³ μ μ³, μ ² É É μ ± ²Ó- μ ÉÓÕ. Š ± Ê Ê± Ò ²μ Ó, μ- ² μ-í ±Ê²Ö μ μ²ö μ Ò É μ Éμ É ³ μ ÒÌ ËμÉμ μ Î μ μ, ² μ μ μ²ó ( ) ² μé ( ) ² Ö Ö. ±Ê²Ö μ μ²ö μ- Ò ËμÉμ Ò ³ ÕÉ É ÊÕ ± ²Ó μ ÉÓ, μ ±μ²ó±ê P ³μ - Ð É, T É. μ μ ²Ö ³ Ð ÕÐ Ì Ö Î É Í μ²êí ²Ò³ μ³. É μ³ Ò Ö ²ÖÕÉ Ö É μ ± ²Ó Ò³ ³μ² ±Ê² ³, μ ±μ²ó±ê μ É É Ö Ö μ É Ì Ê Ê, μ Ð ³ ²Ö É É Î ± Ì μ Ñ ±Éμ ³ É μé μï Ö ± ²Ê. μ ÒÏ ³μÉ μ ²Ö μ ³ Ö Éμ μ, ³μ ÊÉ ² ±μ³ Í ² Î- ÒÌ μ² ÔËË ±Éμ μ É É μ ± ²Ó μ μ É É ± ƒš. μ μ ± ²Ó μ ³μ É μ Ö É ²Ó μ μ É ± μ- ²ÕÉ μ³ê ³³ É Î μ³ê É Ê. ÔÉμ³ ²ÊÎ μ Ìμ ³ μ μ² É ²Ó Ò ² ( ³., ³, [35, 36]).

11 μ²ó ± ²Ó μ É μ³μ± ²Ó μ É μ²μ. μ ³Ò Ê ± É±μ ±μ ʲ Ó μ μ μ ±²ÕÎ μ μ² μ³μ± ²Ó μ É μ- ³μ² ±Ê². ³ Ð ±μéμ Ò Ö μì ³ [15], μ² Ò ²Ö μ ³ Ö ³ É ³μ μ ² ³Ò. μ³ ³, ÎÉμ μ μ Ò³ Ô² ³ É ³, ±μéμ ÒÌ É μöé Ö Ò Ð É ( μ É ²ÖÕÐ ³ ³ μ 96Ä99 % Ì μ É ), Ö ²ÖÕÉ Ö,,, N. Œ μ É Ò Ca, P, S, K. μ μ É ÒÌ É ³ Ìμ É μ² 22 Ô² ³ Éμ. Š² - Ò Ð É, μ É ²ÖÕÐ Ì μ μ ÊÕ, ±μ É ÉÊÍ μ ÊÕ Î ÉÓ ÒÌ μ - ³μ ( ²± μ² É Ò, ʱ² μ Ò ± ²μÉÒ, ² Ò, Ê ² μ Ò), μ μ μ³ μ² Ì Ò. Ð ±μ² Î É μ É ²Ó μ μ ÉÒÌ ³μ- ² ±Ê², ²Ê Ð Ì Î Ò³ É Ê±ÉÊ Ò³ Ô² ³ É ³ ÔÉ Ì Ð É, μ- Ö ± 30Ä40. μ³ μ ³ μ μμ Ð É, ³ ÕÐ Ì Ö ±² ɱ Ì, μö ²Ö- É Ö μ² Ò μ± Ì ÉÊ ÖÌ É μ Ö Å μ μ μ μ² ³ μ μ² μ³ μ. ³ μ± ²μÉÒ Ö ²ÖÕÉ Ö É μ É ²Ó Ò³ ²μ± ³ É μ, μé μ Ô ³μ (Ë ³ Éμ ), ±μéμ Ò ÕÉ μ²óïμ Î ²μ É Ê±ÉÊ ÒÌ ± É ² - É Î ± Ì μ² ±² ɱ Ì. ³, Ë ³ ÉÒ Å μ²μ Î ± ÉÒ, ±μéμ Ò ± É ² ÊÕÉ ±É Î ± ±² ÉμÎ Ò ±Í. É Ê±ÉÊ μ ³ - μ± ²μÉÒ, ±μéμ Ò μ²ó ÊÕÉ Ö μ²μ Î ±, μ ÉμÖÉ ³ μ Ê Ò NH 2 ( ±²ÕÎ ÕÐ Éμ³ μé, Ö Ò Ê³Ö Éμ³ ³ μ μ μ ) Ê Ò ± μ± ²Ó μ ± ²μÉÒ, μ Ð Éμ³ Ê ² μ, ( Ò) Ö- Ò c Éμ³μ³ ± ²μ μ μ± ²Ó μ Ê μ Í É ²Ó- μ Ê μ R, R Ó Ê É Ö. μ ±μ²ó±ê ³ É Ö 20 ³ μ± ²μÉ, μ²ó Ê ³ÒÌ Ì ³ ±² Éμ±, Éμ ³ É Ö 20 ² Î ÒÌ Ê R. ³ - μ± ²μÉÒ, ±²ÕÎ ³ ² Í, ²Ö ±μéμ μ μ R=H, μ É É μ- Î ± Í É Ê ² μ μ³ Éμ³ R. ³ μ± ²μÉÒ ( μ² Í É μ ) μ É Éμ μ É μ Î ± Í É Ê R. ± Î É ³. 8 Ò μ³ Ò ². Š μ ÉÒ ² Ì Å Éμ μ ±² ÒÌ μ²μ Î ± Ì ³μ² - ±Ê² (μ Ð Ö Ëμ ³Ê² HOCH 2 (CHOH) n CHO). μ μ μ³ μ ²Ê É ÉμÎ- ± ³ Ô ²Ö ±² Éμ±, μ ³ ÕÉ Ê Ò ËÊ ±Í. ³, μ μ± μ Å É μ É ²Ó Ò ³ É ² ʱ² μ ÒÌ ± ²μÉ, ±μ- Éμ Ò μé É É Ò É Î ± ±μ ±μ Î μ³ Î É Õ Ì ³ Õ, ³ ÕÐÊÕ ³ Éμ ±² ɱ Ì. ³ Ò É Ê±ÉÊ Ò ³μ² ±Ê² ± μ Éμ - Ò. 9 10, μ± Ò ³μ² ±Ê²Ò Ô É μ Ò É μ Ò. Ö ²ÖÕÉ Ö É μ³ ³ (É.. Ô É μ³ Ò Ô É μ Ò Ö ²ÖÕÉ Ö É μ- ³ ³ Ô É μ³ μ É μ Ò). ÉÊ ²Ó μ μ ± ÕÐ ± μ ÉÒ ³ ÕÉ D- μ²õé ÊÕ ±μ Ë Ê Í Õ. Š μ³ ³ μ± ²μÉ Ì μ, ³ μ Ê μ ÕÐ Ó ³μ² ±Ê²Ò μ³μ± ²Ó Ò. ± ³ μ μ³, ÊÐ É Ê É ±μéμ Ò μ Î ÒÌ Ð É, - ÕÐ Ì μ μ ÊÕ μ²ó μ ³ Ì Ö ²ÖÕÐ Ì Ö μ μ Ò³ É μ É ²Ó Ò³ ³ É ² ³ Ì ÒÌ É ³.

12 ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š É μ³ Ò ². 1 Å μ Ô É μ³ μ ² ; 2 Å Ê μ Ô - É μ³ ² ; 3 Å Ð É Ê±ÉÊ Ò; 4 Å μ ±Í Ö ²μ ±μ ÉÓ Ê ± ; 5 Å L- ² ; 6 Å D- ² CHO OHC H C 2 OH HO C 2 H H C 3 OH HO C 3 H CH 2 OH 1 HOH 2 C É μ³ Ò Ô É μ Ò. 1 Å D-Ô É μ ; 2 Å L-Ô É μ. 10. É μ³ Ò É μ Ò. D-É μ ; 2 Å L-É μ 1 Å ³μÉ Ö ÔÉμ μ ² ÉÊ ²Ó ÒÌ Ô É μ³ μ ( ³, μé μï D- ± L- ²Õ±μ ³² μí É Ö [37] ± ± :1), ±μ²ó±μ ÉÊ ²Ó ÒÌ D- ³ μ± ²μÉ L- Ì μ É Î ÕÉ Ö ÒÌ É ³ Ì

13 114.. μ Í Ë Î ± ³ μ²ö³ [4], ± ±, ³, É ± Ì ±² Éμ± ±É ( μ ±É ²Ó μ³ μé ² ʱ² μ ÒÌ ± ²μÉ Ì) É μé - ± Ì [7, 38], ÌμÉÖ É Î ± ±μ ±μ Ê É D- ³ μ± ²μÉÒ, μ - É ÊÕÉ Ö μ É μ³ Í ³ Í L-Ëμ ³ [39, 40]. Ð É, ÕÐ μ ³ Éμ Î ÊÕ μ²ó, ³ É μ μ μ Î Ò ²Ê μ ²Õ Ö ± ³μ ÊÉ ÊÐ É μ ÉÓ μ Ì ±μ Ë Ê Í ÖÌ ² Í ³ É. ³³ É Ö μ Ê É Ö μ² Ò μ± Ì ÉÊ ÖÌ Ì μ- ²μ Î ± Ì É Ê±ÉÊ, ÌμÉÖ ³ Ö μ. Ï μ μ μ ÉÓÕ ± ²Ó ÒÌ ³μ² ±Ê² Ö ²Ö É Ö Ì Ëμ ³ Í μ Ö Í μ ÉÓ [41, 42]. ²μ Éμ³, ÎÉμ ÊÐ É μ μé² Î É ²Ó μ Î - Éμ ÒÌ É ³ Ö ²Ö É Ö μé μ μ² μ ² ÒÌ μ É Ï Ì ³μ² ±Ê² ² ΠΠɱ Ì ² μ ɳμ μ É μ Ö Ì μ μ ÒÌ μ ÒÌ μ μ² ³ μ. Î μ, ÎÉμ ² Í Ö μ μ μ μ ³³Ò μ É μ Ö μ μ Ö ÒÌ É ³ É Ê É ÔËË ±É μ É ³Ò Ì Ö, - Î, ³ Ï Ë μ ± Ëμ ³ Í. É ³ É μ Ö³ ²ÊÎ- Ï É Ê μ ² É μ ÖÕÉ ± ²Ó Ò ³μ² ±Ê²Ò ± ± ± Î É ÉμÎ ± Ì É ²Ö Ëμ ³ Í μ Ñ ±É Ê Ö, É ± ± Î É É μ É ²Ó μ μ ³ É ². ± ³ μ μ³, ÊÐ É μ ± ³ Í μ ÒÌ ³μ - É, ² Î ÕÐ Ì μ ² μ, μ É μ μ μ Ëμ ³ Í μ Ò Ö Ò±, μ Ð ²Ö Ì ±²ÕÎ Ö ± ²Ó ÒÌ ³μ² ±Ê² μ Ê ³ÒÌ ³ É Ê±ÉÊ, ³μ ÊÐ ²Ê ÉÓ ²Ö Î Ëμ ³ Í ³ Ê ³Ò³ μ- ÉÒ³ ³Ò³ ²μ Ò³ ³μ² ±Ê² ³ [15]. 2. ˆˆ ˆ ˆŸ Šˆ œ ˆ ²Ö μ ÑÖ Ö μ³μ± ²Ó μ É ³² Ò²μ ²μ μ ³ μ- É μ ² Î ÒÌ ³μ ² É μ ( ³., ³, μ μ Ò [4, 5, 9, 14Ä21]). ±μ μ Ì É ² μ Ð ÖÉμ. ÔÉμ³ ² ³Ò ± ɱμ - ³μÉ ³ μ ÐÊÕ ± É Ê μ² μ Ê²Ö ÒÌ ³μ ² ( ³. Ì ³Ê. 11). μ² É ²Ó μ μ Ê Ê É μ. μ ² Î ÕÉ μ Ò μ Ò ³μ ² μμé É É μ²μ ³ μ Éμ³, ± ±μ³ ÔÉ, μ²μ Î ±μ³ ² μ²μ - Î ±μ³, μ ±² ƒš ( μ³μ± ²Ó μ ÉÓ ² ± ²Ó Ö Î ÉμÉ (Š ) ³ É ³ Éμ, ±μ ±μéμ Ö μ μ±ê μ ÉÓ ± ²Ó ÒÌ μ Ñ ±Éμ μ É Éμ²Ó±μ μ Ê ÊÌ ± ²Ó μ- μ Ö ÒÌ Ëμ ³). ÊÉÓ μ μ ³μ ² μ Ìμ Ö Š μ É Ö ± μ²μ Õ, ÎÉμ μ É μ μ³ μ Ò² μéμ Ìμ ÖÉ ²Ó μ É - ÒÌ μ ³μ [43]. μ² É Ö ±μ Ô μ²õí μ μ ³ÊÐ É μ ± ²Ó μ Î ÉÒÌ Î ÒÌ μ ³μ Í ³ Î ± ³. Ì ³ Ô μ²õ- Í Ò ²Ö É ² ÊÕÐ ³ μ μ³. Ò É ³Ò Ò² μ Î ²Ó μ -

14 ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š Œμ ² μ Ìμ Ö μ³μ± ²Ó μ É Í ³ Î ± ³ ; ² É ÊÉ É ³ ÒÌ Ë²Ê±ÉÊ Í ³ÊÉ Í μö ² Ó É μ Ò Ëμ ³Ò. É μ ÒÌ ± ²Ó μ Î ÉÒÌ Ëμ ³ μ ² μí μ²μ Î ±μ Ô μ²õí É É μ μ μé μ. ±μ μ Ìμ, ± ± ³Ò Ê ³, É ²± É Ö Í ²Ó Ò³ É Ê μ ÉÖ³, ±μéμ Ò ³Ò μ Ê ³ ² ÊÕÐ ³ ². μ Ò É μ μ Éʲ ÊÕÉ, ÎÉμ É ³μ² ±Ê²Ö μ ± ²Ó- μ É Š Ï É μ ²μ μ ± μ Õ ³², É.. Š μ - ±² μ²μ Î ±μ³, Ì ³ Î ±μ³ ÔÉ Ô μ²õí Î É Ë ±μ- Ì ³ Î ± Ì μí μ Î μ. Š ± Ò²μ μ± μ μé [5], Ò μ ³ Ê ÔÉ ³ Ê³Ö μ Ìμ ³ ³μ É ÒÉÓ ² μ μ Ï Ö μ³μ É ²Ó μ μ μ μ μ μ - ³μ μ É μ ± μ Ö μ É ³μ ² ± Í ³μ² ±Ê²Ö ÒÌ É Ê±ÉÊ (É μéμ ʱ² μ ÒÌ ± ²μÉ) Í ³ Î ±μ. μõ μî Ó, ³± Ì μ μ μ μ Ìμ ÕÉ Ö ² - Ö. μ ²ÊÎ μ μ Ò μ μ² ÕÉ ²ÊÎ Ò ² μ μ²ó- Ò Ò μ μ³μ± ²Ó ÒÌ ³μ² ±Ê², ±μéμ Ò Ìμ ² μ É ÒÌ ÒÌ μ ³μ. É ³ É Î ± É μ μ² ÕÉ É ÊÉ - Ì ² Ï Ì ± ²Ó ÒÌ ², μ ÖÐ Ì ± ³³ É Î μ³ê É Ê ( ² Í ) μ± ²Ó ÒÌ ³μ² ±Ê². ± ³ Ì ³Ò ³μ ÊÉ ±²ÕÎ ÉÓ ² μ μ ²Ó Ò, ² μ Ê ²Ó Ò μí Ò. μ ²Ó Ò μí Ò Ö Ò Ï ³ ² ³, ÊÉ ÖÖ ³³ É Ö ±μéμ ÒÌ ³μ É ³ ÖÉÓ Ö μ ² Õ ² ² Î ² Î ÒÌ ³ É Ì ³² ² ² Î- Ò Ô μì. Î ² μ ³μ ÒÌ ÉμÎ ±μ ² ÔÉμ ± É μ ³ É - ² Ó Ô² ±É Î ±, ³ É Ò É Í μ Ò μ²ö, É ± μ É Í ±Ê²Ö μ μ²ö μ μ μ É. ²Ó Ò μí Ò ( μé² Î μé

15 116.. μ ²Ó ÒÌ μí μ ) μì ÖÕÉ Ö ³² ³ μ³ É Î - Éμ. Éμ μí Ò, Ö Ò ÊÏ ³ Î É μ É ² ÒÌ ³μ É ÖÌ. ±μ Í, Ð μ ²ÓÉ É, ÊÐ É ÊÕÐ Ö ³ É ³μ μ- ² ³, Ö μ²μ ³ μ ³ μ³ ² ±μ ³ Î ±μ³ μ Ìμ ³². ɱ ÒÉ ± Éμ μ μ ±μé ³ ÉÊ μ μ ² ±μ μ- É Ì ³ Î ± Ì ±Í μ μ ÑÖ ± ± μö ² ³μ² ±Ê²Ö μ μ ± Éμ μ μ ÉÊ ² μ Ö [44, 45] μ É ± Ìμ²μ μ Ò Éμ, ±μéμ Ö É ± ² É ± ±² Ê ³ ÒÌ Í. ± ³ μ μ³, μé μ É ²Ó μ μ Ìμ Ö ƒš μ³μ² ±Ê² ³ É Ö Í ²Ò Ö μ μ μ [20]. 1. μ ±² ² ƒš ³² μ Ì ³ Î ±μ ² μ²μ Î ±μ Ô μ²õí ² μ μö ² Ó Ð -Éμ μ ² μ Ò² ³ μ - É μ ³²Õ? 2. Ò² ² ƒš ʲÓÉ Éμ³ ²ÊÎ Ö ² É Ö μ ² μ μ ³³ - É Î ±μ μ Ë Î ±μ μ É? 3. ² ƒš μ ±² ²ÊÎ μ, Éμ ± ±μ ³ Ì ³ ² ± ± ²Ó μ Î ÉμÉ? 4. ² Š Ò É ³ Ë Î ±μ μ É, Éμ ± ±μ Ò² ÔÉμÉ É? 5. ² μ Î ²Ó Ò ÔËË ±É Ò² ³ ², Éμ ± ± μ Ò² Ê ²? ³μÉ Ö É Ò Ê ² Ö, μ ÔÉ Ì μ μ μ - ÉμÖÐ ³Ö É μ² μ ÉÓÕ μ ² μ μ μé É (c³. É ²Ó μ μ Ê - [16]). 3. Š Š ˆˆ ˆˆ Ÿ ˆ œ ƒ Œ Šˆ œ œ? Ê ³ É Ó μ² É ²Ó μ μ ² ³Ê Ò μ ³ Ê μ Ò³ μ Ò³ Í Ö³. Š ± Ê Ò²μ ± μ ÒÏ, μ Ò É μ μ² ÕÉ, ÎÉμ Ó μ ±² ³² μ É μ³ Ì ³ Î ±μ Ô μ²õ- Í μ Î ²Ó μ Í ³ Î ±μ, ÎÉμ É ÊÐ É - ÒÌ ²Ö ³μ² ±Ê² μ É ² μ²ó μ ÉÓ ²Ö μ²óï ÔËË ±É μ É L- ³ μ± ²μÉÒ D- Ì. ± ³ μ μ³, μ² É Ö, ÎÉμ ± ²Ó Ö ² ±Í Ö ± ²Ó Ö Î ÉμÉ Ö ²ÖÕÉ Ö Ò³ ² É Ö³ Ô μ²õí μ ³ É [46, 47] Š μ ±² μ²μ Î ±ÊÕ Ô Ê [48Ä50]. ƒμ²ó ± ŠÊ Ó³ [5] ² Ê É ²Ó Ò Ê³ ÉÒ, ÎÉμ μ- Ò Í μ Ìμ Ö ± ²Ó μ Î ÉμÉÒ μ Ë Ò ³μ ÒÉÓ, Í, ² μ Ìμ Ô μ²õí, μ ±μ²ó±ê ± ²Ó μ Î ÉμÉÒ Ò É ³μ ² ± Í, ±μéμ Ò Ö ²Ö É Ö μí μ³ ³μ- μ μ μ É ²Õ μ μ μ ³, ³μ μ ± ÊÉÓ: Ó ³μ ² μ-

16 ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š 117 Ö ÉÓ Ö Í ³ Î ±μ. μ, μ μ ² ³μ² ±Ê²Ö - ÒÌ ³μ ² Ò²μ μ± μ, ÎÉμ μ² Ö ± ²Ó Ö Î ÉμÉ μ² Ê±² μé μ Ö ²Ö É Ö μ Ìμ ³Ò³ Ê ²μ ³ Ì ±μ³ ² ³ É μ É μ ÒÌ ²Ó- ÒÌ É Ê±ÉÊ Ì. μ³ ³ ʳ É Í Õ Éμ μ. Š ± É μ, ³μ² ±Ê² Š Å Ê É Ö É Ê±ÉÊ, Î Ö μ ² μ É ²Ó μ ÉÓ ±μéμ μ μ μ- ʱ² μé ³ (Ëμ Ë É Ö Ê + ³μ² ±Ê² Ì + μé Éμ μ μ - ). É μ ÖÕÉ Ö ³ Ê μ μ μ ²Ê ±μ³ ² ³ É μ É : ± μ Î ÉÒ Ì μé ÉÒÌ μ μ Å ( ), Ê (ƒ), É ³ (T) Í - Éμ ( ) Å μ ÊÕÉ Ö Éμ²Ó±μ ±μ³ ² ³ É Ò³ μ μ ³, ³ μ, Ä, ƒä. ˆ μ²ó ÊÖ ³μ² ±Ê²Ö Ò ³μ ² Šμ Ä μ² ÄŠμ²ÉÊ, Éμ Ò μ± ², ÎÉμ ± ²Ó Ö Î ÉμÉ μ² Ê±² μé μ Ö ²Ö É Ö μ Ìμ - ³Ò³ Ê ²μ ³ ±μ³ ² ³ É μ É. ², μî μ, ÎÉμ Ëμ ³ μ Õ - ÒÌ ÒÌ ±² Éμ± μ² Ï É μ ÉÓ μ² ³ Í Ö ³μ μ³ μ. - É μ³ Ò ÒÉμ±, ² ± ²Ó Ö μ²ö Í Ö, μ ²Ö É Ö ± ± η = x L x D x L + x D, (5) x L, x D Å ±μ Í É Í L- D-³μ² ±Ê², ±μéμ ÒÌ μ² É μ- ÉÓ Ö μ² ³. μ² ³ Ò Í ³ Î ±μ ³ ³μ ÊÉ ÒÉÓ ³ Ï Ò³ ² μ³μ± ²Ó Ò³. Ÿ μ, ÎÉμ Ó Ò É ƒš- μ² ³ Ò. Ê ÉÓ ω L ω D =1 ω L Å μé μ É ²Ó Ò μöé μ É μ ² Ö L- ² D- μ³ μ ± ±μ Í μ³ê Ë ³ ÉÊ L-É μ² ³ Í ³ É. μ μ É ² Î Ê γ =1 2ω D. ² μ É Í ² ±É Ò, Éμ ω L = ω D =1/2 γ =0, Éμ ± ± ²ÊÎ μ²õé μ ² ±É μ É ω D =0 γ =1. Œμ μ μ - ² ÉÓ μé μ É ²Ó ÊÕ μöé μ ÉÓ μ μ Ö μ³μ± ²Ó μ μ L- μ² ³ ² μ N ± ± Ω=(ω ω L ) N =exp[n ln (ω ω L )], (6) ω =(1 + η)/2 Å μé μ É ²Ó Ö ±μ Í É Í Ö L- μ³. ˆ É μ Ö, ÎÉμ Ω Ô± μ Í ²Ó μ ³ ²μ, ² ±μ μ²êî ÉÓ Ê ²μ Ëμ ³ - μ Ö μ³μ± ²Ó μ μ μ² ³ ² μ N ³μ É μé γ [9] η>η C (γ) =1 α(1 + γ) N(1 γ), (7) α μ± μ η C (γ) ²Ö μ² ³ N = 100. μ² ³ Ò μ ± ³ É ±μ ² Ò Ò² μ Ìμ ³Ò ²Ö Ì ³ ÒÌ ÒÌ ±² Éμ±. ˆ ÔÉμ μ ³μÉ Ö ² Ê É, ÎÉμ ƒš- μ² ³ Ò μ Ìμ ³μ ² Ò Ëμ ³ ÊÕÉ Ö ² μ ( ) ± ²Ó μ Î Éμ (η > ), ² μ ( ) ²ÊÎ μîé μ²õé μ É μ ² ±É μ É μ É μ² ³ μ (γ > ). ± ³ μ μ³, μ ² μ ʳ É ³ [5, 9] ³μ μ ± ÉÓ, ÎÉμ ƒš μ ±² μ Ì ³ Î ±μ Ô μ²õí.

17 ³μ ÉÓ μ Ìμ ³μ ± ²Ó- μ Î ÉμÉÒ μé É μ ² ±É μ É μ É μ² ³. ÏÉ Ìμ μ ² ÉÓ, Ê μ ² - É μ ÖÕÐ Ö Ê ²μ Ö³ μ É μ³μ± ²Ó μ Í μî± ˆ Ìμ Ö ÒÏ ÒÌ μμ É ²Ö É Ö É É Ò³ μ ² ÉÓ Ö Ò μ ³ μ Éμ³, ÎÉμ μ ± μ Ê μ É Ï Ì ³μ- ² Í ÊÕÐ Ì Ö É ³ ³μ ²μ μ μ É Éμ²Ó±μ ²Ó Ò³ Ê- Ï ³ ± ²Ó μ ³³ É, ±É Î ± Å Éμ²Ó±μ ± ²Ó μ Î Éμ. ² μ É ²Ó μ, ³ μ μ²μ Î ± Ì ÔÉ Ì Ô μ²õí μ Ö - É ²Ó μ μ² Ò Ò² μ ÊÐ É ²ÖÉÓ Ö Ë ±μ-ì ³ Î ± μí Ò, ÊÐ ± ²μ ²Ó μ³ê ÊÏ Õ ± ²Ó μ ³³ É μ Î ±μ Ò. É- Õ ² Ê É, ÎÉμ μ Ò Í μ ± μ Ö Š - μ Ë Ò ³μ ÒÉÓ, Í, ² μ Ìμ Ô μ²õí, μ ±μ²ó±ê Š - Ò ³μ É μö ÉÓ Ö É ³μ ² ± Í, Ö ²ÖÕÐ Ö μ μ μ μí ³μ μ μ Ö ²Õ ÒÌ μ ³μ [5]. 4. ˆ ƒ Œ Šˆ œ œ œ Œ Ÿ ˆ ˆ ˆŸ ˆ ˆ Š ƒ Š? 4.1. É É É Î ± μé Ò. μ Ê ²Ö É É É Î ±μ μ ³μÉ - Ö μ É ²Ö É ±μ Í Í Ö μ É μ μ ÊÏ Ö ³³ É ( ). - É ² Ö μ Ï μ±μ μ Ê ÕÉ Ö μ ³ μ³ É É μ ÕÉ ÊÕ μ²ó É μ ³ μ Ì Ö ² Ë ±, É μë ±, Ì ³ μì ³. Ò ³ É ²Ó μ ± μ ² ³ μ± ²Ó μ É ±μ Í Í Ö μ É μ μ ÊÏ Ö ± ²Ó μ ³³ É μ Î ±μ ³ É Ìμ Ô μ²õí Ò² Ëμ ³Ê² μ Œμ μ μ Ò³ [47, 51]. ÔÉμ³ μ μ Ê- Ï Ö ³³ É ² É Ê Éμ Î μ ÉÓ Í ³ Î ±μ μ μ ÉμÖ Ö, ² μ Ö ±μéμ μ ²Õ Ò, ±μ²ó Ê μ μ ³ ²Ò, ˲ʱÉÊ Í μ Ò μé±²μ Ö μμé μ- Ï Ö ±μ Í É Í μ³ μ μé Í ³ É, Éμ± É ² É Î ± Ê ² Ö Ó, μ μ Ò É ± ±É Î ± μ² μ³ê μ ² Õ μ μ μ³ - ÒÌ Ëμ ³. μ ³μ Ò Ì ³Ò, ³μ ² ÊÕÐ μ É ÊÕ Í ³ Í Õ, μ μ μ ² ÊÕÉ Ö [52] ( ³. É ± Ò²± ÔÉμ μé ). Ò μ μ - Ö Ì ³ Ò² ²μ. ±μ³ [53], ³μÉ Ï ³ Í ³ Î ±ÊÕ Ê ±É Éμ, μ Ô É μ³ Ò μ Ê±É Ö ²Ö É Ö ± É ² Éμ μ³

18 ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š 119 ²Ö ²Ó Ï μ μ Ö ³μ μ Ö Éμ μ³ ²Ö μ Ö μé - μ μ²μ μ μ Ô É μ³ μ μ μ ʱÉ. ± μ± ², ÎÉμ μ μ Ö Éμ± - É ² É Î ± Ö É ³ É ²Ó ²Õ Ö ²ÊÎ Ö Ë²Ê±ÉÊ Í Ö ±μ Í - É Í ±É Éμ É ± μ ² Õ μμé É É ÊÕÐ μ ±É É Ê É Õ μé μ μ²μ μ μ. Ì ³ ± ³μ É ÒÉÓ ² ÊÕ- Ð ³ μ μ³: A + B kl 1 k2 L A + B +L k L 2 L, A+ B kd 1 D, (8) k2 D 2L, A+ B +D k D 2 2D, (9) L+D A. (10) Ó η =(x L x D )/(x L + x D ) Å Ô É μ³ Ò ÒÉμ± k Å ±μ É ÉÒ ±μ μ É μμé É É ÊÕÐ Ì ±Í. ³ ÒÌ η θ =(k 2 /2k 1 )(x L + x D ) ³ Î ± Ê Ö, μé Î ÕÐ ³μ ² (8)Ä(10), ³ ÕÉ (ki L = ki D = k i ) dη ( ρ ) dτ = η + aθ(η η 3 ), θ dθ dτ = ρ + ρθ bθ2 aθ 2 (1 η 2 ). (11) Ó τ = k 2 Qt, Q =4k 1 k 2 /[k2 2(k 3 k 2 )], ρ = x A x B /Q, a =(k 3 /k 2 1), b =(k 3 /k 2 +1). ± Î É Ê ²ÖÕÐ μ ³ É Ê μ μ Ò ÉÓ ρ (x A x B űμ - Í É Í ± ²Ó ÒÌ Ï É ±μ ). ±μ ÉÓ, ÎÉμ ÊÐ É Ê É - Î ρ = ρ c, É ±μ, ÎÉμ μ ² É ρ<ρ c ( μ± É Î ± Ö μ ² ÉÓ) - É Ò³ Ê Éμ Î Ò³ μ ÉμÖ ³ É ³Ò (8)Ä(10) Ö ²Ö É Ö Í ³ Î ±μ (η = 0). μ É Éμα - ËÊ ± Í ρ = ρ c ÔÉμ μ ÉμÖ É Ö É Ê Éμ Î μ ÉÓ, ± É Î ±μ μ ² - É ρ > ρ c μö ²ÖÕÉ Ö Ê Éμ Î ÒÌ ± ²Ó μ- μ Ö ÒÌ μ ÉμÖ Ö ( η (s) + = η(s) = 1 ρ ) 1/2 c. (12) ρ ËÊ ± Í μ Ö ³³. 13. ± ³ μ μ³, μ μ ÒÌ - É ³ Ì μ³μ± ²Ó μ ÉÓ μ ± É μ - É μ, - ˲ʱÉÊ Í, ²ÊÎ μ ÉÓ. 13. É Í μ Ò Ï Ö Ê - Ö ËÊ ± Í μ ²Ö É ± μ³μ± ²Ó μ μ μ ÉμÖ Ö ( μ É μ ÊÏ ± ²Ó- μ ³³ É ). É ÒÌ ³ μ É μ μ ÊÏ Ö ³³ - É Å μ É μ ² ± É ²² Í ³³ É Î Ò É ± ²Ó ÒÌ ± É ²² Ì ( μ² μ μ μ μ Ê ³μ μ É [16]).

19 120.. ±μ É É É Î ± μé Ò Ì ³ É ³ É Î ±μ μ μ μ- μ É É Î ÕÉ Ó Ò μ Ö, μ ±μ²ó±ê É ÊÕÉ μ²μ - Ö μ μ μ μ³ μ ² μ³ ² μ ² Ò μé μ± ³, ÎÉμ É ²Ö É Ö ± ³ ²μ μöé Ò³. μ μ ³ μ É ÒÌ ±É Ì, ÒÌ ² Ì Ò μ Ò ² - Î É μ μ ( ³± Ì ÔÉ Ì μé ) μ μöé μ Ò μ- ± ÕÐ Ì Ö ² Ì ± ²Ó μ Î ÉÒÌ μ ʲÖÍ Éμ μ ² μ μ ±. Š ± μ± ² Œ ³ ±μ [54], ÎÉμ Ò ÒÉÓ ÔËË ±É Ò³, ²ÊÎ - Ò ³ Ì ³ μ² ³ ÉÓ ³ Éμ Éμ²Ó±μ ³ ²μ³ Î ² ³ É, μ ³μ μ, μ μ³, ÎÉμ ² É μí Ö μ ²μ Î ± ²ÊÎ Ò³. ³μ³ ², ² ÊÖ [54], μ²μ ³, ÎÉμ ÊÐ É μ ²μ μ²óïμ Î ²μ ³ÒÌ, μ² ² ³ μ É É μ ² ÒÌ μ ² É, ±μéμ ÒÌ Ì ³ Î - ± μí Ò μ Ìμ ² μ²μ Î ±μ³ ʲÓμ, μ² Ö Ï ³ ÔÉ μ ² É. μ² ³μ ÊÉ É Ì ³ Î ± ³ÒÌ μ ² É μ É Éμ ÊÕ ³ ÊÕ ( μ É É μ) ÒÎ ² Ö ÔËË ±É ³ ÖÕ- Ð Ì Ö μ ³ ³ É É É Î ± Ì Ë²Ê±ÉÊ Í, ±μéμ Ö ÊÐ É μ ʳ Ó- Ï É μöé μ ÉÓ μ² μ ³³ É μ ± ²Ó μ É, μ ± ÕР˲ʱÉÊ Í. ³μ³ ², ² É É É É Î ± Ì Ë²Ê±ÉÊ Í ²Õ μ³ ³ É μ μöé μ ÊÉ É Òɱ ± ± ÒÌ, É ± ² ÒÌ ³μ² ±Ê². ² ³ É Ö n ³ÒÌ μ ² É, Éμ μöé μ ÉÓ, ÎÉμ n μ ² - É Ê ÊÉ ³ ÉÓ ÒÉμ± μ μ ± μ ³Ö, (1/2) n. É ² Î É μ É Ö μî Ó ³ ²μ Ê ² Î n. Š ± ² É, ³Ò - Ìμ ³ ± ±²ÕÎ Õ, ÎÉμ μ É É É Î ± ˲ʱÉÊ Í ÊÉ μ μ μ ÉμÖ, ±μéμ μ³ Î ²μ μ ² É ² Ò³ ÒÉ±μ³ ³ Ê É μ Î ²Ê μ ² É Ò³ Òɱμ³, Ê ²μ, ÎÉμ Î ²μ μ ² É μî Ó ³ ²μ. Ê μ Éμ μ Ò, μöé μ ÉÓ Éμ μ, ÎÉμ ÊÏ ³³ É Ò²μ Ò μ Í Ë Î ± ³ ³ Ì ³μ³, μ² É ² μ Î ²μ³ ³ É. ± ³ μ μ³, μî μ, ÎÉμ ²ÊÎ Ò ³ Ì ³ ³ μöé, Î ³ - É ³ É ± É ³ É ± μé Ò. ±Éμ ³ÊÐ É. ˆ Ö μ Éμ³, ÎÉμ ³³ É Ö μ ³ É Å ² É ± ± Ì-² μ Ë Î ± Ì Î, μ Ìμ É ± É Ê [1Ä3]. ² Î Ò μ²μ Ö μé μ É ²Ó μ μ ³μ - ÒÌ Ë Î ± Ì Ë ±Éμ μ ³ÊÐ É ( ), ±μéμ Ò ³μ ÊÉ μ μ É μ- ÉÓ ±μ ² Õ μ μ μ Ô É μ³ μ, μ Ê ÕÉ Ö [4, 5, 9, 14Ä21]. ËË ±É μ ÉÓ É Ö ³μ μ Ì ±É μ ÉÓ μé μ É ²Ó μ - Í ±μ É É ±μ μ É k L, k D ± ²Ó μ- μ Ö ÒÌ ±Í ÊÌ Ô - É μ³ μ : g = k L k D k L + k D, 0 g 1. (13) μ ³μ Ò ³ Ì ³ μ ± μ Ö ² Î Ö ±μ É É ±μ μ É Ì ³ Î ± Ì ±Í μ É ³ [17].

20 ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š 121 ) ÖÉ Ô É Î ±μ μ Ò μ Ö ³μ² ±Ê² Å ± ²Ó ÒÌ μ³ - μ. ÔÉμ³ ²ÊÎ É μ Ò μ ² ÕÉ Ê ² Î μ ÊÉ Ô (E L E D ), Î É É ±μ μ ² Î Ö Ì ±Í μ Ö μ μ μ ÉÓ ±μ²ó±μ ² Î É Ö. ±μ ³ Ì ³ μ É ± ÊÉ ³Ê ² Î Õ ³μ² ±Ê²- μ³ μ. ² Ê É Ö ²ÊÎ, μ Ê ²μ ² μ μ ² Ò³ É ²Ó- Ò³ Éμ± ³. É Î ±μ ² Î μ³ μ : ΔE WNC = L H WNC L D σ 1 H WNC σ D, (14) H WNC Å ³ ²ÓÉμ, μé É É Ò ² Ò É ²Ó Ò Éμ±. ) ² Î ±Í μ ÒÌ μ μ μ É ³μ² ±Ê²- É μ μ ³μ É μ - ± ÉÓ Î É μ ±μ μ μ Ì ³μ É Ö ± ²Ó Ò³ ( - ³,, μ²ö μ Ò³ ²ÊÎ ³ É -, É..). μ É ³ μ ² μ ± ²Ó μ É μ³ Ò μ μ μ É ± ²Ó μ É μ Ê ÕÉ Ö ÔËË ±É, Î ³ μ³ Ò μé μ μ²μ μ ± ²Ó μ É,, ² μ É ²Ó μ, ² Î É ÕÉ Ì ³ Î ± Ð Ö, ÌμÉÖ Ì Ê- É ÖÖ Ô Ö μ Ê μ³ μ ÉμÖ μ É É Ö μ ±μ μ. ² Î Ô ±É Í μ³ μ : ΔE β = L H int L D H int D. (15) Ó H int Å ³ ²ÓÉμ ³μ É Ö ³μ² ±Ê²Ò- μ³. ² μ ²ÖÉÓ ÔËË ±É μ ÉÓ ± ± μé μ É ²Ó ÊÕ μ ÉÓ ±μ É É ±μ μ- É ± ²Ó μ- μ Ö ÒÌ ±Í g (13) μ²ó μ ÉÓ Ê μ ±ÊÕ ³μ ÉÓ ±μ É ÉÒ ±μ μ É ±Í μé Ô ±É Í ( k L = A exp E ) ( L, k D = A exp E ) D, E L = E D ± ΔE, (16) k B T k B T Éμ ²Ö ³ Ò ÔËË ±É μ É μ²êî ³ g = [ ( exp E ) ( L exp E )] /[ ( D exp E ) ( L +exp E )] D k B T k B T k B T k B T ΔE k B T. (17) μ ³ ²Ó μ ²Ö μ μ Ì ³ Ì ³μ ³ μ ²Ö É Ö μ ±μ μ, μ ³Ò ² ΔE ²Ö Ì ² Î. ² Î Ò Ë ±Éμ Ò ³ÊÐ É ³μ μ ÉÓ ±². - Ò Å ²μ± ²Ó Ò, ±μéμ Ò ³μ ÊÉ ÊÐ É μ ÉÓ ± ±μ³-² μ μ μ É É ( ³ μ μ Ì μ É ) ³ ÖÉÓ Ö μé μ ± μ Ê ² μ É μ ÉÓ É Î μ ² μ μ μ³ Êɱ ³.

21 122.. Éμ μ Å ²μ ²Ó Ò ² Ê ²Ó Ò Å μ Ê ²μ ² Ò - μì ³ Î É μ É ² ÒÌ ³μ É ÖÌ Ô² ³ É ÒÌ Î É Í. μ- Ö ²ÖÉÓ Ö É ± ³μ ÊÉ ² μ Ìμ μ² μ É ³ μ²ö μ - ÒÌ μ ʱÉμ É - (É ± Ò ³Ò Í μ Ò ³ Ì ³, ² μé É Ä ²Ó ÌÉ [10, 11]), ² μ μ É μ³ ² Ö Ö ² ÒÌ - É ²Ó ÒÌ Éμ±μ [12, 13] μ± ²Ó Ò. μë Î ±μ ² É ÉÊ ³ ÕÉ Ö μμ - Ò μ²μ Ö μ μ ³μ ÒÌ μ ÉμÖ μ É ÊÕÐ Ì Ò μ - ³Ò Ï Ì Ë ±Éμ Ì [15]. ˆÌ ³μ μ Ê μ ÉÓ ² ÊÕÐ ³ μ μ³. 1. Š É ² É Î ±μ ² Ö μé μ ÒÌ (μ É Î ± ±É ÒÌ) ³ - ²μ. ÊÕ μî Ó ³ É Ö Ê μ μ²ó μ μ É Ò μ ± Í, ±μéμ Ò ³μ É ²Ê ÉÓ É μ ² ±É Ò³ ± É ² Éμ μ³. ±μ - É ±É μ ± É ²² ³ μ ² μ μ ± μ²êî É Ö ³ÊÐ É Ò ÒÌμ μ μ μ É μ μ [55Ä58]. [59] ³ É ² ± É ²²μ 9 ³ Éμ μ Ò² Î É ²Ó Ò Å 50,5 % μé 49,5 % ² ÒÌ ± É ²²μ Ò³. ±μ, ² ÖÉÓ ÔÉÊ μé Ê, Éμ μ ± É μ μ μ Î Ì ³³ É ³μ μ ± Í. 2. μ²ö μ μ ÒÌ Ö μ. μ ÕÉ μ μ³ Ò Ö Ö, Éμ± Öɱ ÉÒ ÖÎ ³ ³μÐ Ò ³ É Ò μ²ö. ˆ³ É Ö ³ÊÐ É μ ² Éμ±μ Å ³²Õ Î Ð É μé Í É ²Ó Ò Ö. B ² μ- Éμ ÒÌ Ê ²μ ÖÌ Ô² ±É Î ± Ì Ö Ì μ μ± É μ É μ ² Ó ² Î Ò Ð É, Î É μ É, ³ μ± ²μÉÒ, ( ³., ³, [60, 61]; μ- ² μ μ Ò Ò²± ³μ μ É [15]). 3. μ É μ ÉμÖ ÒÌ Ï Ì μ² Ìμ Ì ³ Î ± Ì ±Í. ³μÉ ³ ± Î É ³ ±μ³ Í Õ É É Î ± Ì Ô² ±É Î ±μ μ E ³ É μ μ B μ² ( Œ ) (. 14). E Å Î É Ò μ ³ μ²ö Ò ±Éμ, B Å Î É Ò μ ³ ± ²Ó Ò ±Éμ. μ, ÎÉμ ±μ³ Í Ö ³ É ²μ ÊÕ ± ²Ó μ ÉÓ. ƒ É Í μ μ μ² (ƒ ) Éμ ± ²Ó μ. ±μ ±μéμ Ò ±μ³ Í ÔÉ Ì μ² μ ³ É μ - Ð ³ Ö ²ÖÕÉ Ö ± ²Ó Ò³ ( ³, Ð + Œ +, Ð - + Œ + ƒ, Œ + ² μ- μ²ö μ Ò É [5]) Šμ³ Í Ö É É Î ± Ì E- B- μ² 4. ±Ê²Ö Ö μ²ö Í Ö É, μ É ÕÐ μ μ Ì μ É ³². μ² Î Ò É μ É Ê²ÓÉ Ë μ² Éμ³ ³Ò³ ² ³ μ², ±μéμ Ò Ò Ò ÕÉ Ô² ±É μ Ò μ Ê Ö, μ ÖÐ ± ËμÉμÌ ³ Î ± ³ ±-

22 ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š 123 Í Ö³. ³μ É É ÉÓ ² μ- μ²ö μ Ò³ μé ² - Ö Ô² Ö ² Œ ³μ² ±Ê² Ì É³μ Ë Ò / ² Ô μ μ²öì. μ μ²- É ²Ó μ μé ² ³ μ μ± É μ Ö ³μ É É ³ É ± Ô²² É Î ±μ ² Í ±Ê²Ö μ μ²ö Í É [62]. ²Õ Ö μ± - Ò ÕÉ, ÎÉμ μ ² É ± É, Å μ Ìμ. Í ²μ³ Ê μ ² É ²Ó μ É Ö μ²êî ³ ʲ μ ÔËË ±É. μ Ê- ²Ö Ö ³ Ö μ Ì μ ÉÓ ³μ ² Ò ÉÓ μ ²Ó μ μ ² μ ² μ μ ± ±μéμ ÒÌ ³ É Ì. μ±±êμ [63] μ²μ ², ÎÉμ μ² Î Ò Òϱ Í ±Ê²Ö μ μ²ö Í μî ÉμÉ μ μ ² É ³μ ² Ò ÒÉÓ ÉμÎ ±μ³ μ É Î ±μ ±É μ É. Œμ É [64] ²μ ² ³μ ²Ó ÔËË ±Éμ³ Ö μ³ É μ³ μ² ÊÎ Éμ³ μ μ μ μ É É³μ Ë Ò μ ²Ê. Š ³ [65] μ Ê ², ÎÉμ É μé μ² μ μ μ² Î- μ μ ± ³ É ÒÉμ± (0,1 1) 10 6 (μé ± μ μ μ μ²ê μ μ). Š ± Ê μé³ Î ²μ Ó, Í ±Ê²Ö μ μ²ö μ Ò É ( - ± Ê μ μ μ Ì μ ³ ± ²Ó ÒÌ ³μ² ±Ê²) ³μ É Ò Ò ÉÓ ËμÉμÌ ³ Î ± ³³ É Î Ò - É ² ³³ É Î ±ÊÕ É Ê±Í Õ Í ³ É ( ³., ³, [57, 66, 68]). ² μ Éμ ÒÌ Ê ²μ ÖÌ É ± Ì ËμÉμÌ ³ Î ± Ì ±Í ÖÌ ³μ μ μ²ê- Î ÉÓ μ²óïμ ÒÌμ Å μ 20 % [68]. μéμì ³ Î ± μ² ±É μ ±μ μé±μ μ² μ μ ²ÊÎ λ < 3000 A; μ²ö μ μ² Î μ³ É Ê μ Ì μ É ³² μ Ö ± 1,5 %, É.. μî Ó ³ ². μ μ μ ² Î μ² Î μ³ É Í ±Ê²Ö ÒÌ ±μ³ μ É Ï μ±μ μ Ê ² Ö, μ± Ó ÊÐ É ÊÕÉ Î É ²Ó Ò μ ² μ É. ( μ² μ μ μ μ Ê ³. [15].) 5. ˆ œ Å ˆŒ ˆŸ ±μ μ ² μé± ÒÉ Ö μì Ö Î É μ É ² ÒÌ ³μ É ÖÌ Ö μ³ Éμ μ Ò²μ Ò ± μ μ²μ μ Éμ³, ÎÉμ Í Ë Î ± Ö ³³ É Ö, ±μéμ ÊÕ ³Ò ²Õ ³ Ì ³, Ö ²Ö É Ö ² É ³ ± ²Ó μ ³³ É ( ÊÏ Ö Î É μ É ) Ê μ Ô² ±É μ ² ÒÌ - ³μ É, μ μ ÒÌ ² Î ÉÓ ² μ μ [10, 11, 69Ä71]. μôéμ³ê, ² ÊÐ É Ê É ÔËË ±É Ò ³ Ì ³, μ μ Ò ±²ÕÎ ÉÓ ² Ò - ³μ É Ö ³μ² ±Ê²Ö ÊÕ Ô μ²õí Õ, Éμ ÔÉ Ê ²Ó Ö ± ²Ó μ ÉÓ μ ³μ ² Ò ² ÖÉÓ μé μ ±²ÕÎ É ²Ó μ D- Ì μ Š Š L- ³ μ± ²μÉ ²Ö μé μ. Ò² ²μ Ò É ± É ²Ö É - ±μ μ ³ Ì ³, ± Ò ±μéμ ÒÌ ±²ÕÎ É ² Î Ò ±ÉÒ ² μ μ ³μ É Ö. 1. Ö³μ μ ± μ ³³ É ² É ³μ É Ö Ô² ±- É μ μ ʱ²μ ³ Î É ²Ó Ò ² Ò Éμ±, μ ÖÐ ± Í Ô Ô É μ³ μ [13]. ˆ Ö μ Éμ³, ÎÉμ μì Î É μ É ³μ É ÒÉÓ Ö μ, Ò² Ò Ò ± Ÿ.. ²Ó μ Î ³ [72].

23 ³³ É Î Ò μ² μ²μ Î ± Ì ³μ² ±Ê² μ μ²ó μ- μ- ²Ö μ Ò³ Ô² ±É μ ³, μ ± ÕÐ ³ É - Ì. ± Î É μ² ³ÒÌ μ ÒÌ ÉμÎ ±μ ʱ Ò ÕÉ Ö 40 Š, 14 Ê - μ ±É Ò Ð É, ±²ÕÎ Ö Ê Éμ, É ± ±μ ³ Î ± ²ÊÎ [73]. Ö³μ É μ²ö μ ÒÌ Ô² ±É μ μ ³ É ²μ Ó [74], Ò²μ μ, ÎÉμ μ ³ Ö ³³ É Ö ³μ É μ É ÉÓ 10 6, É ± μé Ì [75, 76], Ò² μ²êî Ò μ² Ê³ Ò μí ±. 3. ±μ Í, ËμÉμÌ ³ Î ±μ μ É Í ±Ê²Ö μ μ²ö μ μ μ Éμ ³μ μ μ ²ÊÎ Ö, μ ³μ μ É ³ Ô² ±É μ ³ Ð É. Š ± ³Ò Ê ³ μ, Ì Î ² ÒÌ μ ³μ μ É μ² ²Ó μ É ²Ö É Ö μ ± μ ³³ É μ³ μ ± μ²ö μ Ò³ Î É Í ³, ²Ö ±μéμ ÒÌ É μ É Î ± Ö μí ± μ² μ É - ³ É Î, Î ³ ²Ö Ê Ì ÔËË ±Éμ ² Ò É ²Ó Ò Éμ± μ ÉÓ Ô Ô É μ³ μ Ÿ³ É [71] μ²μ ², ÎÉμ μì Î É μ É ² ÒÌ ³μ É ÖÌ μ μ μ μ ÉÓ ± μ ± μ Õ É ³μ ³ Î ±μ μí μ É Ô É μ³ μ, ² μ É ²Ó μ, ÉÓ μ μ³ê Ì - ³ÊÐ É μ²μ Î ±μ Î ²Ó μ μ²μ Î ±μ É ÖÌ Ô μ²õ- Í Ð É. ² Ò É ²Ó Ò Éμ± ( ) μ ³ÊÐ ÕÉ É Í μ Ò μ ÉμÖ Ö Éμ³μ ³μ² ±Ê², ³ Ö Ô É Î ±μ Ò μ ²Ö É μ ÒÌ μ- ÉμÖ ± ²Ó μ ³μ² ±Ê²Ò. Í ± μ É Ô Ê μ É μ μ É ( ³. [4]) ΔE WNC qz = qz /³μ²Ó, (18) Z Å Éμ³ Ò μ³, q Å Ë ±Éμ É Ê±ÉÊ μ ³³ É ³μ² ±Ê². μé Ì, ʲÓÉ ÉÒ ±μéμ ÒÌ Ê³³ μ Ò [4], μ Ò Î ÉÒ ΔE WNC ²Ö Ö ³ μ± ²μÉ ( ², ², ), É μ μ ³μ ÒÌ Ï É ±μ Ì μ. μ± μ, ÎÉμ L- μ³ Ò ³ μ± ²μÉ μ ² ÕÉ ³ ÓÏ Ô, Î ³ D- μ³ Ò. ²Ö Ì μ ÉÊ Í Ö μé μ μ²μ - Ö. Éμ μ Î É, ÎÉμ ± ± ²Ó μ É μ Ë Ò ± ± ²Ó μ É, μ Ê ²μ ² μ μ, μ ÕÉ. ÔÉμ³ Ô É Î ± ² Î Ö É μ- μ (18) ³ ÔËË ±É μ É Ë ±Éμ ³ÊÐ É, μ Ê ²μ ² μ μ, g ΔE WNC /k B T (T = 300 K), ± ³ ²Ò. ˆ Ö Ï μ±μ μ Ê ² Ó, ÌμÉÖ ³ÊÐ ² ± ³ ² Ö ² Î μ ³μ μ ÔËË ±É. ³ ³ μ ±μéμ Ò³ μí ± ³ μ - ÒÌ É ³ Ì ÎÉμ Ò ² Î Ö μ É Ì Ô É μ³ μ (10 15 Ä k B T ) μ μ Ò μ ÉÓ ± ³ ± μ ±μ Î ± ³ ÊÏ Ö³ ³³ - É [77]. μ ÔÉμ³Ê μ μ Ê μ ±² μ ² Ö ±Ê Ö. Î É μ É, É μ. [78] ƒμ²ó ± ŠÊ Ó³ [79] ʱ ² É μ É Î - ± É Ê μ É μ²μ ÖÌ Šμ Ê ²Ó μ [77]. μõ

24 ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š 125 μî Ó Šμ Ê [80] ² ±μ É Ê³ ÉÒ μé ÔÉ Ì μ. ± ³ É ²Ó μ Éμ²Ó±μ ³ μ Ì ² μ ÖÌ Ò² ² μ Òɱ ²Õ Ö ³ ± μ ±μ Î ± Ì ² É ²Ö μ ² ³Ò μ± ²Ó μ- É. ʲÓÉ ÉÒ, μ²êî Ò ± ÉμÖÐ ³Ê ³, μ μ²öõé ² ÉÓ μ ² μ μ Ò μ. Í ²μ³, μ μ μ Ê ³ Ì ³, μ μ μ μ ÊÎ É, ³μ μ ± - ÉÓ, ÎÉμ, ÌμÉÖ ± Ò É Ö, ÎÉμ L- ³ μ± ²μÉÒ Ô É Î ± ² É, Î ³ μμé É É ÊÕÐ D- ³ μ± ²μÉÒ, Í Éμ²Ó ³ ², ÎÉμ É Ê μ μ ÖÉÓ, ± ± μ ³μ ² É ± μ ² Õ L- ³ μ± ²μÉ μ²μ. Ÿ μ, ÎÉμ ÔÉμ³ ²ÊÎ ²Ö μ É Ö ± ²Ó μ Î ÉμÉÒ μ Ìμ ³ ³μÐ- Ò ³ Ì ³ Ê ² Ö ² ³ [81, 82] ²μ ² Õ, μ μ ÊÕ μμ ÖÌ ± Éμ μ-³ Ì Î ±μ ±μμ Í ±μ Í, ²μ Î ÊÕ ±Ê μ - ±μ³ê Õ ±μ Í μ Ä ÏÉ. μ Éʲ μ ², ÎÉμ ÔÉ ÔËË ±ÉÒ ³μ ² Ò É ± Ë μ μ³ê Ìμ Ê Éμ μ μ μ ± - É Î ±μ É ³ ÉÊ Ò T C, μ ÖÐ ³Ê ± É Ëμ ³ Í D- ³ μ± ²μÉ L- ³ μ± ²μÉÒ, ±μéμ Ò ³ ÕÉ μ² ±ÊÕ Ô Õ. μ- ³μ³Ê, É ³ ÉÊ T C μ² ÒÉÓ μî Ó ±μ, ÎÉμ μ² É ±μ ³ Î ± Í μ ± μ Ö ƒš. ± ³ É ²Ó μ ÔÉÊ Õ μ ÉÓ μ± Ê ²μ Ó [83, 84]. ² Î Ò ±ÉÒ ³ Ì ³ ² ³ μ Ê ÕÉ Ö [85, 86] Í μ Ò ³ Ì ³. Š ± Ê μé³ Î ²μ Ó ÒÏ, Ö μ- Òɱ Ö ÉÓ ÊÏ Î É μ É ³ ± μ³ É ³, ÎÉμ ²Õ É Ö μ³μ² ±Ê²Ö μ³ Ê μ, Ò² ² É μ³ ²Ó Ìμ³ [6, 10, 87]. μ²μ ², ÎÉμ μ μ²ó μ- μ²ö μ Ò Ô² ±É μ Ò, Ê ± ³Ò É -, Ö Ð É μ, μ ÊÕÉ (± ± ± Ò ² Ÿ [88]) Í ±Ê²Ö μ μ²ö μ Ò Éμ ³μ Ò ËμÉμ Ò, ±μéμ Ò, μõ μî Ó, ³μ ² Ò ÊÍ μ ÉÓ É μ ² ±É Ò ËμÉμÌ ³ Î ± É ² - Í Õ μ Î ± Ì Ð É, μ Ö ± ± ²Ó Ò³ μ 汃 ³. μ ³μ μ É ± Ö³μ ³μ É μ²ö μ ÒÌ Ô² ±É μ μ ± ²Ó Ò³ ³μ- ² ±Ê² ³. ( ²Ó Ï ³ ³Ò Ê ³ Ò ÉÓ μ É Í μ Ò³ ³ Ì ³μ³.) Š ± Ê μé³ Î ²μ Ó ÒÏ, ÊÐ Ö Ô² ±É μ μ μ ÊÐ ³Ê Ö Ð ÕÐ ³Ê Ö ±μ Ê Ê ( ³.. 7) ³ É É ÊÕ ± ²Ó- μ ÉÓ. ± ²Ó Ò ±É ÉÒ, μ ²ÊÎ Ò É -Î É Í ³, μ ÕÉ Ö É μ ± ²Ó μ³ê ³μ É Õ. P ³μÉ ³ ÔÉμÉ μí μ² μ μ μ [73Ä76]. μ² ³μ μ ³ É ÉÓ ± ± Ò Ö Ò ÕÐ μ ³μ² ±Ê²Ö μ μ Ô² ±É μ. ÔÉμ³ ³³ É Ö ³μ² ±Ê²Ò Ö ²Ö É Ö Ê²ÓÉ Éμ³ μé² Î μ μé Ê²Ö ²μÉ- μ É ²Ó μ É h μ É ²Ó μ μ Ô² ±É μ, μ ± ÕÐ - μ É ²Ó μ μ ³μ É Ö [75, 76]: h η(αz) 2. (19)

25 126.. Ó Z Å Éμ³ Ò μ³ ± ²Ó μ μ Í É ; α 1/137 Å μ ÉμÖ Ö Éμ - ±μ É Ê±ÉÊ Ò η Å Ë ±Éμ ³μ² ±Ê²Ö μ ³³ É (η ), ÊÎ ÉÒ ÕÐ É Ó ³³ É ³μ² ±Ê²Ö μ É Ê±ÉÊ Ò. É ³ - Î μ² μ É ³ e ± ʳ³Ò - ³μ - ³μ Î É σ ± = σ ± 1 + fhσ± 2, (20) f h Å ²Ó μ É ² É ÕÐ μ e ± μ É ²Ó μ μ Ô² ±É μ μμé- É É μ. μ ³³ É Õ μ², É.. μé μ É ²Ó ÊÕ ÍÊ Î - σ ± (L) σ ± (D) μ² L- D-Ô É μ³ μ, ³μ μ Ì ±É μ ÉÓ ² Î μ a ± = σ± (L) σ ± (D) σ ± (L) + σ ± (D) = f h A±, A ± = σ± 2 σ 1 ±. (21) ÒÎ ² A ± [75, 76] μ É ± ² ÊÕÐ ³ ʲÓÉ É ³ (. 15). ) μ ² É ± É Î ± Ì Ô T>1ŒÔ A + (T )=A (T )=A(T ), a + (T )= a (T ). (22) A ÉμÎ μ ÉÓÕ μ ² μ ²μ ˳ - Î ±μ ³μ É A(T ) 10 7 (T/(1 ŒÔ )) 1. (23) Positrons Electrons E, kev ) μ ² É T < 1 ŒÔ ʳ ÓÏ T μ ³³ É μ- Ìμ ÖÉ Î Ê²Ó T T 1 0,3 0,5 ŒÔ É μ ÖÉ Ö μé Í - É ²Ó Ò³. ÔÉμ³ A + ( ),. 15. ʲÓÉ ÉÒ ÒÎ ² [76] ³- ³ É ²Ö Ö Ö Ô² ±É μ μ μ - A ( (24) ), É μ μ ± ²Ó ÒÌ ³μ² ±Ê² Ì É.. A A + T<T 1. Í Ö É ³, ÎÉμ ²Ê- Î ² É ÕÐ μ Ô² ±É μ μ ² Éμ (É.. ² É ÕÐ μ É ²Ó Ò Ô² ±É μ Ò) É Î Ò μ²óï Ö ³³ É Ö μ ± É Î É É Ë - Í Ö³μ μ μ ³ μ μ β μ. Š ± ² Ê É (21), ³³ É Ö a ± μ μ Í μ ²Ó Éμ²Ó±μ ³μ² - ±Ê²Ö μ ²Ó μ É h, μ ²Ó μ É f ² É ÕÐ μ ² Éμ. ²Ö Ö μ μ β- f ³ É Î ²Ó ÊÕ ² Î Ê ±p/e. μí ³ - ² Ö Î É Í Ð É ÔÉ ²Ó μ ÉÓ μì Ö É Ö ²ÖÉ É ± Ì

26 ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š 127 Ô ÖÌ, μ ÊÐ É μ ʳ ÓÏ É Ö ²ÖÉ É ± Ì ( Î É ÉμÌ - É Í ±Éμ ³ Ê²Ó ). ² μ²ó μ ÉÓ ³μ ÉÓ f(t ), ÒÎ ² - ÊÕ ( ²Ö μ Ò) [76], Éμ μ, ÎÉμ ²Ö β f(t ) ʳ ÓÏ ³ T ³ μ ±μ³ Ê É Ö μ Éμ³ A 1 (T ), É ±ÎÉμ T<T 1 μ f(t ) A 1 (T ) ³ μ μ ÉμÖ μ μ É ²Ö É f(t ) A 1 (T ) (25) Šμ² Î É Ò μí ± μ ³μ μ μ ² Ö Ö μ ±É ÒÌ β- ÉμÎ ±μ, É μ ÒÌ Î μ³ Ê²Óμ, μ Ð Ö ³ ³ ± μ³μ² ±Ê²Ò Ò² μ Ò [7]. μé [21] Ò²μ Ò ± μ ÊÉ, ÎÉμ μé² Î μé μ ±- É ÒÌ μéμ μ ±μ ³ Î ± ²ÊÎ ÕÉ ±μ²ó±μ- Ê Ó ÊÐ É μ μ ±² ³³ É Õ. [73] Ò²μ μ± μ, ÎÉμ ÔÉμ É ±, ÔËË ±É Ò³ ÉμÎ ±μ³ Î É Í ²Ö ³³ É Î μ μ μ² ³μ ÊÉ ÒÉÓ É ± ±μ ³ - Î ± ²ÊÎ (Š ) Ò μ± Ì Ô. μ ±μ²ó±ê μ Ê É μë Î ± Ì ±Éμ Ö ²Ö É Ö μ μ μ μ ÒÌ Î μ μ μ μ, ³μÉ ³ ÔÉμÉ μ μ μ² μ μ μ. μ³ ³, ÎÉμ Š Ê μ ³μ Ö μ ÉμÖÉ μ μ μ³ ³Õμ μ μ ±, Ô² ±É μ μ e μ É μ μ e +. μ²ö μ μ Š ² ± (< 1 %), É μ Ê ² μ É Ì ³μ É ²Ö Ï μ μ Ê Ö - ÊÐ É Ò. É ± ²Ó Ò μ É ²ÖÕÐ μéμ± ³Õμ μ Ô² ±É μ μ- ËμÉμ μ ±μ³ μ É Ê μ ³μ Ö Ò [89] J μ (0) 0, (³ 2 c ) 1, J e (0) 0, (³ 2 c ) 1, (26) Ê ²μ Ö ³μ ÉÓ ³μ É ÒÉÓ μ± ³ μ J(θ) J(0) cos 2 θ. (27) μ μ Î ± ÊÉÓ, ÎÉμ μ²óï Ö Î ÉÓ Î É Í Š Ê μ ³μ Ö Ö ²Ö- ÕÉ Ö μ 汃 ³ μì ÖÕÐ Ì Î É μ ÉÓ ² ÒÌ μ π ± (K ± ) μ ± + ν μ ν μ, μ ± e ± + ν e ν e + ν μ ν μ, (28) μôéμ³ê μ ² ÕÉ μ μ²ó μ μ²ö Í. ˆ ±²ÕÎ μ É ²ÖÕÉ δ- Ô² ±É μ Ò, μ²ö ±μéμ ÒÌ ² ± (³ 10 % μé μ² μ μ μéμ± ), É ± e ±, μ ± ÕÐ ³μ É É³μ Ë γ-± Éμ μé μ π 0 -³ μ μ. ²Ó Ï ³ ³Ò Ê ³ Ì ÊÎ ÉÒ ÉÓ. ±É ³Õμ μ Ê μ ³μ Ö ³ É ³ ± ³Ê³ ³ Ê²Ó μ±μ²μ 0,5 ƒô /. ²Ö ²Ó Ï μ μ Ê Ö ÊÐ É μ ³ ÉÓ Ê, ÎÉμ ³Õμ Ò ± Ì Ô μ ÊÕÉ Ö ²Ê ɳμ Ë Ò, Ö Ö ±μ³- μ É (Ö ²ÖÕÐ Ö Ö ÉμÎ ±μ³ ³Õμ μ ) ³³ É Î μ Ö ³, ± ±

27 128.. ʲÓÉ É, ±É Ò μ + μ μ ÕÉ. μ²óï Ì Ô ÖÌ, Î Ö E 0,5 1 ƒô, ÊÐ É Ê É ÒÉμ± μ²μ É ²Ó μ Ö ÒÌ ³Õμ μ J μ+ = J μ +ΔJ, (29) μé ÕÐ μ²μ É ²Ó Ò Ö Î ÒÌ Š. ±É Î ± μ - É μé Ô ΔJ/J μ 0,3. (30) ³μÉ ³ É Ó ³μ É μéμ± Š μ Ò³ É μ μ³ ³ - ± μ³μ² ±Ê². É ÍÒ Ò μ± Ì Ô, μ²óïêõ Î ÉÓ ±μéμ ÒÌ μ É ²ÖÕÉ ³Õμ Ò, Ê ÊÉ μìμ ÉÓ Î É ²Ó Ò Éμ²Ð Ð É, μ É μ É ÖÖ Ô Õ ( ² Ò³ μ μ³ μ Í Õ) ³ ²ÖÖ Ó. μ ³Õμ μ μ R μ (E) 5 M(E/1 ƒô ). (31) μ ³ ÊÉ ³Õμ Ò Ò Ò ÕÉ μ Í Õ ² μ ²μÉ μ ÉÓÕ N 1 0, ³ 1. (32) ³ ²ÖÖ Ó ±É Î ± μ μ É μ ±, μ ± Ê ÊÉ ÉÓ Ö, Ö e ± Ô - Ö³ ²μÉÓ μ 35 ŒÔ. Î ³³ É Õ μ² μ É ³ ³Õμ μ ³μ μ ÒÎ - ² ÉÓ μ ²μ μ ²ÊÎ ³ μ É μ μ. ÔÉμ³ μî μ, ÎÉμ Ì Ô ÖÌ ³ ÕÉ ³ Éμ É A μ+ (T )=A μ (T ), a μ+ (T )= a μ (T ). (33) Š μ³ Éμ μ, ÊÎÉ ³, ÎÉμ μ ² É ƒô ÒÌ Ô Ê Ö μ ±É Ê μ²ö Í Ö ³Õμ μ μ É ²Ö É [89] f μ+ = f μ 0,38. (34) ³ Î ² ÒÉ±μ³ μ +, É.. Ê ³ Î É ÉÓ, ÎÉμ ÕÐ μéμ± μ² μ ÉÓÕ ³³ É Î μ Ö ³ Î É Í. ÔÉμ³ ²ÊÎ ( ÊÎ Éμ³ - É (33)) μî μ, ÎÉμ μ Í Ö ³Õμ ³ μ É ± ³³ É Î μ³ê μ² Ê. ³³ É Ö μ ± É ² ÏÓ Ê²ÓÉ É μ² μ²ö μ- Ò³ Ô² ±É μ ³ μ É μ ³ ÕÐ μ μéμ± K, É ± e ±, μ μ Ò³ ʲÓÉ É μ ³ ² ÒÌ Ð É μ ±. ÔÉμ³ ²Ê (24) μé² Î Ö μé Ê²Ö ³³ É Ö μ ± É Éμ²Ó±μ ³μ - É e ±, ³ ² ÒÌ μ Ô T T 1. Ê ³ ²μ ³, Éμα Ö Í ³³ É ÕÐ μéμ± Š Ô± ² É μéμ±ê e ± - Î ²Ó μ Ô T 1, μ ² ÒÌ μ Éμ²Ð Ò μμé É É μ ³ Î ²Ó ÒÌ Ô Î ÒÌ Î É Í.

28 ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š 129 μ± ³ É Ó, ÎÉμ ±² É ± Ì ³ ² ÒÌ e ± ³³ É Õ - μ² ³ ² μ Õ ±² μ³ μé μ ±É ÒÌ μ. ²Ö ÔÉμ μ ÊÎÉ ³, ÎÉμ ³ ² Ò e ± Éμα Ö μ² Ô± ² É Ò ( ÉμÎ μ- ÉÓÕ μ ÍÒ Ëμ ³ ±É μ, ÕÐ Ë ±Éμ 5 μ²ó Ê ³ ² ÒÌ Î É Í) β-î É Í ³ μé μ μ ±É ÒÌ Ö ( ³ ÕÐ Ì É Î Ò Ô 100 ±Ô ) μ ÖÉ ± μ μ Õ (3 5) 10 3 μ μ ² μ μ μ. ² Ò ³ ² Ò Î É ÍÒ Ò² μ Ò ²μ Éμ²Ð μ Δx 1 ³, Éμ ²μÉ μ ÉÓ Î μ μ Í N(Š ), Ò - μ ³ μ³ ²μ, Ò² Ò ±μ²ó±μ ³ ÓÏ ²μÉ μ É N( 40 K) Î ² μ Í μé β-î É Í, μ μ ÒÌ Ì μ² μ É ÒÌ μ ±É ÒÌ Ö 40 Š N(Š ) (3 5) 10 5 ³ 3 c 1, N( 40 K) 10 6 ³ 3 1. (35) É É ²Ó μ É ³ ² Ò Î É ÍÒ ² Ò μ ²Ê Öɱ ³ É μ ( ³. (31)) Ì ²Ó Ö ²μÉ μ ÉÓ μ Ì μ É μ³ ²μ Ê Ê É ÊÐ É μ ³ ÓÏ, Î ³ (35). Ó ÊÎÉ ³, ÎÉμ Ô ÖÌ 0,5 ƒô ³ É Ö ÒÉμ± μ²μ É ²Ó μ Ö ÒÌ ³Õμ μ. Í ³³ É, ²Ê μμé μï (30) (33), ±² Ò μé μ + μ Î É Î μ μ± Ð ÕÉ Ö μ É É Ö ² ÏÓ ±² μé ÒÉμÎ ÒÌ μ + ²μÉ μ ÉÓÕ μéμ± ΔJ 10 ³ 2 1. (36) Š ± Ê μé³ Î ²μ Ó ÒÏ, μ ³ μ ²ÖÉ É ± μ + Ê ÊÉ μ μ ÉÓ μ Í Õ ² μ ²μÉ μ ÉÓÕ (32). ³μÉ ³ ²Ö μ ² μ É μ² ² μ ÖÉ Ò μì ³ Î ±μ³ μé μï - μ Ì μ É Ò ²μ μ μ μ ²Ê μ 5Ä10 ³. ÖÖ ²μÉ μ ÉÓ μ Í, Ò Ò ³ÒÌ ³ É ³μ³ ²μ μéμ±μ³ ΔJ ÒÉμÎ ÒÌ μ²μ É ²Ó μ Ö ÒÌ ³Õμ μ N(μ + ) 10 8 ³ 3 1. (37) Î ÉÒ Ö ² Î Ê ³³ É (23) μ ² É ƒô ÒÌ Ô A(1 ƒô ) μ²ö Í Õ ³Õμ μ (34), ³, ÎÉμ ²μÉ μ ÉÓ ³- ³ É Î ÒÌ μ Í, Ò Ò ³ÒÌ ³Õμ ³, μ É ²Ö É N(μ + )f(μ + )ha(μ + ) 0, h. (38) Š ± ² Ê É (25) (35), ÔÉμ Î μ É μ μ Ö ±Ê ² Î Ò ÔËË ±Éμ³ μé μ ±É ÒÌ μ N( 40 K)f(β)hA(β) 10 2 h. (39)

29 130.. ± ³ μ μ³, Š ³μ ² Ò ÒÉÓ ÔËË ±É Ò³ μ μ² É ²Ó Ò³ Ë ±- Éμ μ³, μ μ É ÊÕÐ ³ μ ± μ Õ ± ²Ó μ ³³ É Î μ³ Ê²Óμ. ÉμÉ Ò μ μ μ É ÊÉ μéò [21] μ Î É ²Ó- μ μ² Š ± ± Ë ±Éμ ± ²Ó μ μ μ É Ö. Éμ ± É Ö É³μ Ë Ò, Éμ μ ±É Ò Ô³ ÉÉ Ò ±É Î ± μ² μ ÉÓÕ μé ÊÉ É ÊÕÉ. μ²ó ³³ É Î μ μ ËμÉμ É ² ËμÉμ² Î É μ ³μ μ, Ó³ - Î É ²Ó μ, Í ±Ê²Ö μ μ²ö μ μ ±μ³ μ ÉÒ μ² Î μ μ É μé Ö Ö Ô μ μ²öì, μ- ³μ³Ê, ³μ ³ ². μôéμ³ê Š Ö ²Ö- ÕÉ Ö É Ò³ ÉμÎ ±μ³ ³³ É Î μ μ μ² ²Ö ɳμ Ë Ò. ²Ö μí μ± ÔËË ±É ³μÉ ³ Éμ² μ ÊÌ Ò μéμ 3 ±³. ÔÉμ Ò μé μéμ± ³Õμ μ ³ μ É μ²óï, Î ³ Ê μ ³μ Ö. μôéμ³ê ±μ² Î É μ ³³ É Î ÒÌ μ Í, Ò ÒÌ ³Õμ ³ ÔÉμ³ Éμ² μ ÊÌ, Ê É Éμ μ μ Ö ±, ÎÉμ ²μ μ Ò ²Ê μ 10 ³ ± ³ É ²Ó Ö μ ± Í μ μ μ ³ Ì ³. μ ² - ÖÉ ² É Ö Ò²μ ² μ ³ μ μ μ ÒÉμ± Ô± ³ É ²Ó μ μ ± ÔËË ±É μ É Í μ μ μ ³ Ì ³, μ ±μ ÉÊ Í Ö μ μ - ³ μ É ² Ó μ² μ ÉÓÕ μ ² μ. μ μ Ò μ μ Ì Ô± - ³ Éμ μ μ ± Í μ μ μ ³ Ì ³ ³μ μ É, ³, μé [16]. μ ³ Ê μ μ μé Ê Î É μ Œ ( Í μ Ò ³ Ì - ³ μ³μ² ±Ê²Ö μ ³³ É ), ±²ÕÎ ÕÐ Ö É ÉÊÉμ μ, Š É Ö Ÿ μ, É ²μ ʲÓÉ ÉÒ μ ÒÌ ² μ Í μ μ μ ³ Ì ³ ± ²Ó μ μ μ É Ö [90Ä93]. É ² μ Ö μé² Î ÕÉ Ö μé μ ÒÌ μé Ö μ³ μ μ μ É. μ Ì μ μ μ³ É ÒÌ ² μ ÔÉμ μ ³ Ì ³ μ²ó μ ² Ó μ μ ³ μ É Ì ± ± Ê μ μ μ Ì μ ³, ÉμÎ ± Ì μé μ μ μ ²ÊÎ Ö, É ± ±μ³ ² ± Ò ³ μ± ²μÉ ÉÖ ²ÒÌ ³ É ²²μ. μî É ÔÉ Ì Ë ±Éμ μ É μ ³μ μ ÉÓ μ Î ÉÓ Î É ²Ó μ μ² Ò μ±êõ ÎÊ É É ²Ó μ ÉÓ ³ - ³ ²ÒÌ μ ³ÒÌ ± ²Ó ÒÌ ÔËË ±Éμ. Ò² μ Ò ³. μ³ ÔÉ Ÿ μ μ - Ò² μéμ ² Ò μ μ Íμ. μ ±²ÕÎ ² É μ ÒÌ - É μ ³ μ É Ï Ì ± ²Ó ÒÌ Ð É, μ²μ É ²Ó μ Ìμ Ï Ì μ É ³ É μ ɳμ Ë Ò/ μ Ë Ò ³² ² ʲ ³ ÒÌ μ μ- Ò² ÒÌ μ ² ±μ : ) CH 3 OH + NH 3 + H 2 O; ) CH 3 OH + NH 3 + H 2 O + Zn 2+ + Cu 2+ ; )CO+ NH 3 + H 2 O. μ ² ÖÖ ³ Ó Ò² É ²Ó μ μ - ²ÊÎ μéμ ³ Ô 2 ŒÔ. μ μ ² Í ³ Î ± ³ ±μ³ ² ± μ ³ μ± ²μÉ ³ É ²²μ : ± μ Éμ³ ³, Í É Éμ³ ±μ ²ÓÉ, Í É Éμ³ ³, Í É Éμ³ ±μ ²ÓÉ ²² Ö ± μ Éμ³ - ± ²Ö; ² Í É Éμ³ ³ ± μ Éμ³ ³ ; É ± μ Éμ³ ³ ± ²Ö. Ò ÉÖ ²Ò ³ É ²²Ò, ± ± μ É Ö [94, 95], μ² Ò ²Ê ÉÓ ± É ² Éμ ³ É ³ μ± ²μÉ μ Í Ì É, É ± Ê ² Î ÉÓ ÔËË ±É ± ²Ó μ μ μ É Ö [75, 76]. ² Ê É μé³ É ÉÓ, ÎÉμ

30 ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š 131 ÊÉ É ³ É ²²μ μ É Éμ μ²μ Î ±μ É Ô μ- ²ÕÍ μ² Ò É Ö ³± ±μ ³ Î ±μ μ Í Ö μ Ìμ Ö. ±, É μ, ÎÉμ Ð É ±μ³ É Ò É ± ³ É ²²Ò, ± ± o, Zn, Cu, As, Se, Mo, Cd, Sn, I. É ³ μ ±μ³ Ë ²Ó μ³ Ö μ³ Í É μ μ μ Íμ Ò² μ ÊÉÒ μ ²ÊÎ Õ μéμ±μ³ μ²ö μ ÒÌ β-ô² ±É μ μ. ²Ê- Î μ μ ²μ Ó ÖÉÓÕ ÉμÎ ± ³ μ Ð ±É μ ÉÓÕ 50 Š. ˆ - ²ÊÎ ÕÐ ³ Ô² ³ Éμ³ ²Ê ² ³ Ó μ ʱ² μ 90 Sr + 90 Y. ˆ ³ Ò Î Ö Ï μ β- ²ÊÎ Ö ÉμÎ ± Ê μ² 2π μ É ²Ö² 10, ² É ²Ó μ ÉÓ μ ²ÊÎ Ö ²Ö ² Î ÒÌ μ Íμ μ É ²Ö² ÊÉ. ÔÉμ³ ÖÖ ² Î Ô, μ μ ÍÒ μ Êɱ μ - ²ÊÎ Ö, Ö² Ó ³ μ Ô. μ ² Ï Ö μ ²ÊÎ Ö μ ÍÒ Ê Ò Ò² μ ÊÉÒ - Í μ μ³ê Ì ³ Î ±μ³ê ² Ê ˆμ±μ ³ ±μ³ Í μ ²Ó μ³ Ê - É É Í ²ÓÕ ÒÖ ² Ö ÊÉ É Ö ³ μ± ²μÉ, ±μéμ Ò ³μ ² Ò ÒÉÓ É μ Ò ³ μ É Ï Ì μ Î ± Ì Ð É Ê²ÓÉ É μ ²ÊÎ Ö Ì μéμ±μ³ Ô² ±É μ μ. Ò ² Ò É ². 1. ² Í 1. Ò μ É ³ μ± ²μÉ μ É ³ β - ²ÊÎ Ö ³ μ± ²μÉ Í, ³μ²Ó/³² Í, ³μ²Ó/³² Í, ³μ²Ó/³² μ Ö 0,514 19,3 78,8 μ 0,301 17,2 0,492 2,103 87,4 24,3 ƒ²êé ³ μ Ö 0,489 4,90 20,2 ƒ² Í 9,72 61, ² 1,83 28,6 391 ² 0,630 12,2 7,49 ˆ μ² Í Å 7,85 9,47 Å 10,7 1,89 Å 7,26 Å ² ² 0,343 5,98 Å Š ± μ ÔÉμ É ² ÍÒ, ʲÓÉ É μ ²ÊÎ Ö μéμ±μ³ Ô² ±É μ μ ³ μ É Ï Ì μ Î ± Ì Ð É Ò² É μ Î É ²Ó- Ö Î ÉÓ Ï Ì ³ μ± ²μÉ. μ É ±, ÎÉμ É ³ μ± ²μÉ μ Í Ì, μ Ð Ì ÉÖ ²Ò ³ É ²²Ò, É ± μ Í Ì, - É ²Ó μ μ ÊÉÒÌ μ ²ÊÎ Õ Êα μéμ μ, ² ± μ²óï ³Ê ÒÌμ Ê μ ʱÉμ ±Í. μ²êî Ò Ò μ É ÕÉ ±²ÕÎ Ö [94, 95] μé μ É ²Ó μ É ³Ê² ÊÕÐ μ μ É Ö É ³ μ± ²μÉ ² Î Ö ÉÖ ²ÒÌ ³ É ²²μ μ ²ÊÎ Ö Ì μéμ± ³ ²ÖÉ É ± Ì Ö ÒÌ Î É Í.

31 132.. ²² ²Ó μ ÔÉ ³ μ ÍÒ Ê Ò ² μ ² Ó ³ É μ ± μ É Î ±μ ±É μ É (É.. ± ²Ó μ ³³ É ), ±μéμ Ö ³μ ² μ - ± ÉÓ Í ³ Î ± Ì ³ ÖÌ Ê²ÓÉ É μ É Ö Ì μ²ö μ ÒÌ Ô² ±É μ μ. ²Ö ÔÉμ Í ² Êα Ì μé μ μ μ ²ÊÎ Ö 4 8 BSRF (Beijing Sunchrotron Radiation Facility) ˆ É ÉÊÉ Ë ± Ò μ± Ì Ô (ˆ, ± ) Ò² μ Ò ³ Ö ± Ê μ μ μ Ì μ ³ (Š Å - ² Î μ ²μÐ μ- ² μ-í ±Ê²Ö μ μ²ö μ μ μ É ). - ʲÓÉ ÉÒ ³ É ² Ò É ². 2. Î Ò μ ÍÒ ²μ Š μ± Ò. 16Ä18. ² Í 2. Ò μ ² μ ÒÌ μ Í Ì Ê²ÓÉ É Ì ³ Ö Š ÊÎ- ± Ì Ì μé μ μ μ ²ÊÎ Ö. Šμ μ Í : R(J) Å μéμ ² μ ( Ÿ μ- ); S(A) Å μ Í μ ²ÊÎ ² Ö É μ³ μ ÉμÖ ( μ μ³ É μ ) μ É μ Í Šμ μ Í R, S J, A R, A R, A R, A R, S R, A J, A Í É É Í É É Š μ É Š μ É Í É É Í É É Í É É Š μ É ±μ ²ÓÉ ³ ³ ³ ±μ ²ÓÉ ±μ ²ÓÉ ³ ± ²Ö ²² - ² - É - μ³ μ³ μ³ μ³ μ³ Ö μ³ μ³ ² μ³ ² É ²Ó μ ÉÓ μ ²ÊÎ Ö, ÊÉ Šμ Í É Í Ö ³ - ÖÌ Š, % 1,88 7,9 7,9 7,46 8,1 7,5 0,45 1,97 ² Î ² μé ÊÉ É μ É Î ±μ ±É μ É É É μ Ò² μ Í ²Ò Ö ³ ±μ É μ²ó Ò³ μ - Í ³ Î Éμ μ L- ² Î μ ±μ Í É Í, ±²ÕÎ Ö ³ É ± 1 %- É μ, É μ Ò ±μ Í É Í, ʳ ÓÏ μ 25, 50, μ Õ Ìμ μ, É ; ; É ³ Ö ÕÉ μ ³μ μ ÉÓ μ É μ Ê ²μ ÖÌ μ μ Ô± - ³ É μí ÉÓ ÔËË ±É, ±μéμ Ò É ± ²Ó Ò L- Éμ³ ²ÊÎ, ² μ ÊÉ É Ê É É μ ³ ²μ ±μ Í É Í. ʲÓÉ ÉÒ ³ ²Ö ±μ Í É Í 10 2, Ò. 16. ʲÓÉ ÉÒ, μ²êî Ò ³ Š ² Ê ³ÒÌ μ Íμ, ³μ μ ² ÉÓ É ± É μ. ) Š μ, μ² É μ ³ μ μî ² μ ± É μ ( ³. É ² , 18) μé Ò ³ Ö, μ É ÉμÎ μ Πɱμ μ± Ò Õ- Ð ² Î ± μ ² É 200 ³ ÒÎ É ² Š μ Í ÉÊ μ μ Ëμ, ³ Ö ³μ μ ²Ö Éμ ÖÎ ± É μ É ² ³. -

32 ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š ±É Ò Š ²Ö μ Íμ L- ±μ Í É Í Ö³ 10 2, ±É Ò Š ²Ö ± μ É ³ + ; 1 Å μ Í; 2 ÅËμ ; 3 Å μ Í ³ Ê Ëμ ±μ μ μ μ Ó³ ³ - ÖÌ ²Ö Ï É μ Íμ. ² Ê É μ - Î ± ÊÉÓ, ÎÉμ μ ÉÊ μ ²Ö ÒÌ - ³ μ ² É ² μ² 190Ä260 ³ μ ± μ Š ²Ö ÔÉ Ì μ - Íμ μ² μ ÉÓÕ μ É ³ Ò³ μ ³ ± ÒÌ Š ²Ö ±μ É μ²ó- ÒÌ μ Íμ L- ʲÓÉ - É ³ ³ ²Ö ÔÉ Ì Ð É - μé [96]. Î É μ É, ² Š ²Ö ² Ê ³ÒÌ Ð É μ² μ ÉÓÕ Î É μ ² É ² μ² 240Ä260 ³. - μ Ê μ μ ² ²Ö μ - Íμ ÔÉμ Ê Ò ² ³ μé ±μ ±É Ò Š ²Ö Ì ÖÉ μ Íμ μ³ ³ Ê Ëμ É μ²ó ÒÌ μ Íμ L- ² Î μ ±μ Í É Í μ± ²μ, ÎÉμ μ É - Î ± Ö ±É μ ÉÓ ² Ê ³ÒÌ μ Íμ ³μ É ÒÉÓ μ ÑÖ Í μ - μ- ÊÍ μ μ ± ²Ó μ ³³ É, μμé É É ÊÕÐ ÒÉ±Ê ² - μ μ ( ² ², É ) Ê μ μ Ö ± 10 4 Ä ³ É ³, ÎÉμ Ì Ê ± Ì ² Š μ ² ± ± CD = ΔA = A L A R, A Å μ É Î ± Ö ²μÉ μ ÉÓ ² μ ²μÐ ÕÐ Ö μ μ μ ÉÓ A =log 10 (I 0 /I), I 0 Å É μ ÉÓ É, Ìμ ÖÐ μ μ Í, I Å - É μ ÉÓ É, ÒÌμ ÖÐ μ μ Í, ± Ò L R μμé É É ÊÕÉ ² μ- μ-í ±Ê²Ö μ μ²ö μ μ³ê ÉÊ μμé É É μ. μμé É- É ÊÕÐÊÕ ² Î Ê ³ ³μ μ μ²êî ÉÓ, ʳ μ Î μ μ y Ë ±Éμ 16. ) Šμ Éμ μ ± É μ μé μ ÖÉ Ö Ê²ÓÉ ÉÒ É Ì ³, ±μéμ ÒÌ μ, ÎÉμ μ ² ²Ö ² Ê ³μ μ μ Í μ É -

33 134.. ² Ì μï μ± μ ³ Ëμ μ μ μ ². ± ³ Ö ³μ μ - ³ É ÉÓ ± ± ±μ ±É Ò ³ Ö ² μé μ Íμ, μö ²ÖÕÐ Ì Ì μ ³ ² Ì ÉμÎ μ É ³. ) ±μ Í, ± É ÉÓ ± É μ μé μ ÖÉ Ö Ê²ÓÉ ÉÒ, ±μéμ Ò μ- É μ Î É É É μ³ê μ ³μ³Ê μ Õ ² Š. É μ ² - ʲÓÉ ÉÒ ³μ μ ³ É ÉÓ ± ± É ²Ó É μ ² Î Ö É ³ É - Î ± Ì μï μ± μí ³ Ò³ μ Íμ³, ³, Ö- ÒÌ É ²Ó μ ÉÖ³ μ²μ Ö Êα Ì μé μ, ²Ó μ μ ±μ ÖÎ ± É.. ( μ μ Ò ÔËË ±ÉÒ μ μ μ μ Ê ÕÉ Ö, - ³, [97]). Ò ÒÏ Ê²ÓÉ ÉÒ ³μ μ ³ É ÉÓ ± ± É ²Ó É μ μ²ó Ê μ μ², ±μéμ ÊÕ ³μ É ÉÓ μ ²ÊÎ μéμ± ³ ²ÖÉ - É ± Ì Ö ÒÌ Î É Í, ± ± ²Ö É Ï Ì μμ Î ± Ì μ, É ± ²Ö μ ± μ Ö ( μ ²ÊÎ μ²ö μ Ò³ Î - É Í ³ ) ± ²Ó μ ³³ É μμ Î ± Ì Ð É. ÊÎ Éμ³ Éμ μ, ÎÉμ μ ² Ò μ, μ³ μ, ³μ É ³ ÉÓ Ï Î ²Ö - Ï Ö μ ² ³Ò μ Ìμ Ö μ ± μ Ö ± ²Ó μ ³³ - É μ Ë Ò ± ± ³ μ³, É ± ±μ ³ Î ±μ³ Í ÖÌ μ Ìμ Ö, Éμ ³ Ò² μ Ò μ μ² É ²Ó Ò ³ Ö μ Í ²ÓÕ Ö μ É Î ±μ ±É μ É Ìμ ÒÌ μ ²ÊÎ ÒÌ μ Íμ μ ± μ²êî ÒÌ ÒÌ. Éμ Ö Ö μ É Î ± Ì ³ [92, 93] É ± Ò² μ Êα Ì μé μ μ μ ²ÊÎ Ö 4 8 BSRF (ˆ, ± ). Ì ± ³ Éμ ± ³ Ò² ²μ Î Ò É ³, ±μéμ Ò μ²ó μ ² Ó - μ. ²Ö ² μ Ö Ò² μéμ ² Ò 8 μ Íμ, μ - Ð Ì Í ³ Î ± ±μ³ ² ± Ò ³ μ± ²μÉ ÉÖ ²Ò³ ³ É ²² ³. μ Íμ ± μ Ò μ ²ÊÎ ² Ö, Éμ μ Å μ ² Ö μ ²ÊÎ Õ μ ±μ³ Ë ²Ó μ³ Ö μ³ Í É É Î 43 ÊÉ. Š ± - μ³ ÔÉ, μ ²ÊÎ μ μ ²μ Ó ÉμÎ ±μ³, μ Ï ³ ³ Ó μ Ê- ±² μ 90 Sr + 90 Y μ Ð ±É μ ÉÓÕ 50 Š. μ Ò É μ Ò μ Íμ Ò² μ²êî Ò É μ ³ 1,5 ³³μ²Ó ³ μ± ²μÉ 0,25 ³³μ²Ó μ² ÉÖ ²ÒÌ ³ É ²²μ μ ² ÊÕÐ ³ ³ μ 120. ²Ö μ²êî Ö - Ö μ μ ±μ³ ² ± ( ²² ±μ ²ÓÉ) É μ Ö²μ Ó μ 0,125 ³³μ²Ó μ² ± μ μ ³ É ²²μ. μ μ Ò Ò²μ É ± ³, ÎÉμ μ Ñ ³ μ²êî μ μ É μ μ É ²Ö² 3 ³². Ò μ ÍÒ μ²êî ² Ó Ò ³ μ Ò μμé É É ÊÕÐ Ì É μ μ. μ É μ Íμ : 1) Í É É ±μ ²ÓÉ μ³; 2) Í É É ³ μ³; 3) Í É É ±μ ²ÓÉ ²² Ö μ³; 4) ± - μ É ± ²Ö μ³; 5) ± μ É ³ É μ³; 6) Í É É ±μ ²ÓÉ μ³ (1,25/7,5Ä2³² 2 ); 7) Í É É ³ μ³ (2,5/15Ä2³² 2 ); 8) ± μ É ³ μ³ (μ ²ÊÎ ² Ö É μ Ë ). Š μ³ Éμ μ, Ò² μ Ò ³ Ö μ μî ÒÌ μ Íμ, μ ²ÊÎ Ï Ì Ö 43 ÊÉ É μ Ë : ) ± μ É ³ μ³; ) Í É É ³ ² μ³; ) Í É É ±μ-

34 ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š 135 ²ÓÉ É μ³; ) ± μ É ± ²Ö ² μ³; ) ± μ É ± ²Ö É μ³. ±μ Í, μ ² μ Í ) ± μ É ± ²Ö ² μ³ μ ²ÊÎ ² Ö μéö ÊÌ ² É. ±μéμ Ò É Î Ò Ê²ÓÉ ÉÒ μ μé± ÒÌ ³ Š ² - μ ÒÌ μ Íμ É ² Ò. 19Ä22. μ μ Ò μ, ÒÉ ± Õ- Ð ÔÉμ μ μ² É ²Ó μ ³ μ Éμ É Éμ³, ÎÉμ ²Ö Ì ÒÌ μ Íμ, ±²ÕÎ ³ μ Íμ (2) (8), μ Ê μ ) ² - CD signal Wavelength, nm. 19. ²μ Š ²Ö ±μ - É μ²ó μ μ μ Í L- ±μ Í É Í 0,075 % μ ² ÒÎ É Ö Ëμ (± Ö 1) μ ²ÊÎ μ μ μ Í Í É É ±μ ²ÓÉ μ³ μ ² ÒÎ É Ö Ëμ (± Ö 2). 20. ² Š ²Ö μ - ²ÊÎ μ μ μ Í Í É É ±μ- ²ÓÉ μ³ μ ² ÒÎ É - Ö Ëμ CD signal Wavelength, nm. 21. ² Š ²Ö ±μ - É μ²ó μ μ μ Í L- ±μ Í - É Í 0,075 % μ ² ÒÎ É Ö Ëμ (± Ö 1) μ É ²μ Š ²Ö μ Í Í É É ±μ ²ÓÉ ²² Ö μ³ μ ² μ ²ÊÎ Ö μ μ ²ÊÎ - Ö (± Ö 2). 22. ² Š ²Ö ±μ É μ²ó μ μ μ Í L- ±μ - Í É Í 0,075 % μ ² ÒÎ É Ö Ëμ (± Ö 1) μ ÉÓÕ - ²μ Š ²Ö μ Í Í É É ³ μ³ (2,5/15Ä2³² 2 ) μ ² μ μ ²ÊÎ Ö (± Ö 2)

35 136.. Î μ É Î ±μ ±É μ É Ê μ ²ÊÎ ÒÌ μ Íμ ) μé ÊÉ É μ É - Î ±μ ±É μ É ²Ö μ ²ÊÎ ÒÌ ( Ìμ ÒÌ) μ Íμ. ³ ³Ò³ μ- É ÊÉ ² Ö Í ²Ó Éμ μ μ ÔÉ Ô± ³ É Œ Å μ± μ, ÎÉμ ± ²Ó Ö ³³ É Ö É É ²Ó μ μ ± É Ê²ÓÉ É μ ²ÊÎ Ö μ Íμ μéμ±μ³ μ²ö μ ÒÌ Ô² ±É μ μ Ö ²Ö É Ö É Ë ±Éμ³, Ö- Ò³ Í ³ Î μ ÉÓÕ Ìμ μ μ ³ É ². É Î ± Ö ±É μ ÉÓ μ Ê É ± Ê ±μ²ó± Ì μ μî ÒÌ μ Íμ. Šμ² Î É Ò μí ± ÔËË ±É μ ÕÉ μí ± ³, μ²êî - Ò³ μ ³. ² Ê É μé³ É ÉÓ, ÎÉμ μ Ì ²ÊÎ ÖÌ, ±μ ²Õ É Ö μé² Î Ö μé Ê²Ö μ É Î ± Ö ±É μ ÉÓ, ² Š ³ É μ²μ É ²Ó Ò ±, ÎÉμ μμé É É Ê É ÒÉ±Ê ² Ê ³μ³ μ Í ³μ² ±Ê² L-± ²Ó μ É. ÉμÉ Ê²ÓÉ É É ²Ö É Ö μ É ÉμÎ μ É É Ò³. Š ± ² Ê É ÒÎ ² - ³μ ² Ö μ μ ²Ó μ μ Ô² ±É μ [75, 76], μ²óï μ μ²õé μ ² Î Î Ö ³³ É a =[σ(l) σ(d)]/[σ(l) + σ(d)] Ö μ²ö μ ÒÌ β-ô² ±É μ μ ± ²Ó ÒÌ ³μ² ±Ê² Ì μμé É É ÊÕÉ ³ ²Ò³ Ô Ö³ ² É ÕÐ Ì Ô² ±É μ μ (E β 0,1 0,2 ŒÔ ); ÔÉμ³ ² Î a Ö ²Ö É Ö μé Í É ²Ó μ. Éμ μ Î É, ÎÉμ ³ É - ³ÒÌ Ê ²μ ÖÌ μ² Ê μ É ³ (² ÒÌ) Ô² ±É μ μ (μé μ μ ±É μ μ ÉμÎ ± ) μ²óï É μ ÕÉ Ö D-³μ² ±Ê²Ò, ² μ É ²Ó μ, Î ²Ó μ Í ³ Î ±μ³ μ Í μö ²Ö É Ö ÒÉμ± ³μ- ² ±Ê² L-± ²Ó μ É. 6. Œ ˆ Œ ˆ ˆŸ μ ±μ²ó±ê ³μÉ Ò ÒÏ Ë ±Éμ Ò ± ²Ó μ μ μ É Ö - μ ÖÉ ± ³³ É μî Ó ³ ²Ò³ Ô É μ³ Ò³ ÒÉ±μ³ (μé 20 %, ÒÌ Ô± ³ É ²Ó μ ²Ö ³³ É Î μ μ μ² μ É ³, μ 10 17, μ ³μ μ ²Ö ), Éμ μî μ, ÎÉμ ²Ö μ É Ö μ- ³μ± ²Ó μ É μ²μ Î ±μ μ ³ É ÊÕÉ Ö ³ Ì ³Ò, μ μ Ò ÊÐ - É μ Ê ² ÉÓ ÔÉμÉ ³ ²Ò ÒÉμ±. ËË ±É μ ÉμÖ μ É ÊÕÐ μ Ë ±- Éμ μ² ² ÏÓ ÉÓ ² É Õ Éμ± É ² ² ˲ʱÉÊ Í. ²Ö ÔÉμ μ, μî μ, μ Ìμ ³μ, ÎÉμ Ò μ Î ²Ó Ò ÔËË ±É ÒÏ ² Ê μ Ó Ë²Ê±ÉÊ Í ÌμÉÖ Ò μ ² É ² É ³μ ³ Î ± μ - μ μ μ ÉμÖ Ö. ² Î Ò Ë Î ± μí Ò, μ μ Ò Ê ² ÉÓ ˆ, μ μ μ μ Ê ÕÉ Ö μ μ Ì [4, 14, 16, 20, 98, 99]. ³Ò ² ÏÓ μî Ó ± ɱμ Ê μ³ö ³ ±μéμ Ò ÔÉ Ì ³ Ì ³μ. 1) ² ± É ²² Í. ² ÊÐ É Ê É Í ³ Ê É μ ³μ ÉÓÕ Í ³ É μ Ê ²Ó ÒÌ Ô É μ³ ÒÌ ±μ³- μ É, Éμ ³μ É μ ± ÊÉÓ Ê ² ˆ μí Î É Î μ μ Ö

36 ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š 137 É μ ² Í ²Ó μ μ É μ Ö É μ μ Ð É, ±μéμ μ³ μ- Î ²Ó Ò Ô É μ³ Ò μ É Ò Ò. 2) ² μ² ³ Í. Ÿ³ É [71, 100] μ²μ ², ÎÉμ - ±μ ² ³ ²μ μ Ô É μ³ μ μ Òɱ ³μ ²μ μ Ìμ ÉÓ É μ² ³ μ, É ± Ì ± ± μé Ò ² ʱ² μ Ò ± ²μÉÒ. 3) ² μ É μ³ Éμ± É ². Œμ ² Ì ³Ò, μ Ê - Ï Ö ÒÏ ²Ö Éμ± É ² É Î ±μ μ μ É μ μ ÊÏ Ö ³³ É, ³μ ² Ò É ± μ Î ÉÓ ³ Ì ³Ò ²Ö Ê ² Ö ³ ²ÒÌ ˆ, Ò - ÒÌ ± ²Ó Ò³ μ É ³. Ö ³μ ²Ó ± [53], Šμ Ê ²Ó μ [77] ²μ ² Éμ± É ² É Î ±ÊÕ Ì ³Ê ²Ö μ μ μ μ Ê ² - Ö. ³μ ² [77] ²Ö ³ É É ²Ó μ μ μ ÉμÖ Ö ² Éμα ËÊ ± - Í ± ²Ó μ μ μ É Ö Ò μ ƒš ± ² ±Í μ μ², μ Éμα Ìμ É ³ É μ É Ö ÎÊ É É ²Ó μ ± ³ ²Ò³ ± - ²Ó Ò³ μ ³ÊÐ Ö³ ² ˲ʱÉÊ Í Ö³, ±μéμ Ò ³μ ÊÉ ² ÉÓ ËÊ ± Í Õ É ³ μ μ. Î, μ ±μéμ μ ³ Ì ³ [77] Ê ² É ²Ê- Î Ò Ë²Ê±ÉÊ Í ±μ Í É Í L- ² D-³μ² ±Ê², (±μéμ Ò ³μ ÊÉ ÒÉÓ Î É ²Ó μ μ²óï, Î ³ ˆ μé ³ ²μ μ ± ²Ó μ μ μ É Ö), Ö Ê ³ Ïʳ μ μî Ó ² É ²Ó μ³ê ³ μ³ê É ²Ê, ±μéμ Ò Ì ±É Ê É ÔÉ ±Í Ê ² Ö [101]. ²Ê±ÉÊ Í Ê ÊÉ ÉÓ - μîé Éμ μ μ³ê Ô É μ³ Ê, Éμ Ê μ³ê, μ ±μ μ μ± ÉÖÉ Ö, μ- ±μ²ó±ê Ö ²ÖÕÉ Ö ²ÊÎ Ò³, μ ² É ²Ó μ³ê μ Ê É ³ É Î ± ÔËË ±É ± ²Ó μ μ μ É Ö, ÌμÉÖ μ ³ ², Ê É μ ² ÉÓ, μ ±μ²ó±ê μ ³Ö É Ê É μ μ³ ². Š ± μ± μ [102], μ Ì ³ μ Ò ÒÉμ± μ μ μ Ô É μ³ μ Í ³ Î ±μ ³ Î É μ Ö ± ³μ Ò ÒÉÓ Ê ² μ μ ÉμÖ Ö ± ²Ó μ Î ÉμÉÒ μ ² É ³ ²μ³ μ μ Ñ ³μ³ ²(1±³ 2 ²μ- Ð Ó, 4 ³ ²Ê ). μ μ Ò μí ± ÊÉ Ö μ ² Ó ± É ± Ö ²ÖÕÉ Ö μ Ð ÖÉÒ³. Î ² 1980-Ì ³ μ μî ² Ò ² μ - É ² É μ É Î ± ʳ É μ ² ÔËË ±É μ ÉÓ μ ± μ μ³μ± ²Ó μ É ( ³., ³, [5]). μ μ μé Ê ± ³ ² μ ² Ó³ ÔËË ±É ÊÕ Éμ- ± É ² Î ±ÊÕ ±Í Õ, ±μéμ Ö É ± μ É ± Î É ²Ó μ³ê Ê ² Õ ± ²Ó μ É [103Ä107]. Ó ± ²Ó Ò μ ʱÉÒ É ± É ÊÕÉ ± ± ± - É ² Éμ Ò ²Ö μ É μ μ μ μ É. Ò²μ μ± μ, ÎÉμ ² ±Í Ö μ Éμ Ö É Ö ±μ²ó±μ, Éμ μ ² μ μ Í ±² ³μ μ μ²êî ÉÓ Ê ² - Î ˆ μé 2 μ 10 %; μ ² Éμ μ μ Å μ 57 %; μ ² Î É Éμ μ Í ±² μ Î ²Ó Ò ˆ Ð É Ö 88 %, É.. μ Ìμ É 44-± É μ Ê ² - ± ²Ó μ É. μ μ É Ò Ê²ÓÉ ÉÒ Ò² μ²êî Ò Éμ ³ ±Í μ²ó μ ³ É ± Ì ³ μ± ²μÉ, ± ± ² Í ². ±μ- Éμ ÒÌ ²ÊÎ ÖÌ Ò²μ μ²êî μ Ê ² ³ μ ÉÒ ÖÎÊ μ ² μ μ Í ±². É Ê²ÓÉ ÉÒ ÕÉ μ μ μ± É ²Ó É μ Éμ μ, ÎÉμ Éμ± É ² ³μ É μ ÉÓ ± Ê ² Õ ± ²Ó μ ³³ É.

37 Œ ˆ ˆ Š Œˆ Šˆ ˆ ˆ ˆŸ ˆ ˆ? ÒÏ, μ Ê Ö μ μ μ μ Ìμ ± ²Ó μ É ( ³μ ), ³Ò ³μ²Î ² μ μ² ² ±² Î ± ³ μ Í. Œ Ê É ³, ± ± ³Ò Ê ³, ÔÉμ μ²μ ² ±μ Éμ²Ó μî μ. ² ÊÖ [16, 140], ± É±μ ³μÉ ³ μ μ Ò μ ² ³Ò, μ ± ÕÐ μ μ³ Í - μ Ìμ Ö μ³μ± ²Ó μ É μ²μ Î ±μ ³². μ μ ± É μ ² ³ Í ³ Í. Î μ [108], ÎÉμ μ²μ Î ± μí Ò, μ ÖÐ ± μö ² Õ ± ²Ó ÒÌ ³μ² ±Ê², μ² Ò μ ± ÉÓ Î É ²Ó μ μ² ±μ μé± Ì ³ ÒÌ É ² Ì, Î ³ ³ Í ³ Í. Œ ²² [109] μí ², ÎÉμ μ Ò Í ³ - Í ²Ö ³ μ± ²μÉ É Î μ μ É ²ÖÕÉ 10 5 Ä10 6 ² É μ ³ ²Ó ÒÌ É ³ ÉÊ Ì. ÔÉμ³ É μ, ÎÉμ ±μ μ É Í ³ Í ³ É μ Ê ² - Î ÕÉ Ö É μ Ì μ ³ ³ É ²²μ, Ð ²μÎ μ μ É ³ μ ÊÕÐ Ì ²ÊÎ [110]. ± ³ μ μ³, μ Ö μ²μ Î ± Ö ³² Ò² ² μ ÖÉ ²Ö ÊÐ É μ Ö ± ²Ó ÒÌ ³ μ± - ²μÉ ( ² ²Õ ÒÌ Ê Ì μ²μ Î ± Ì ³μ μ³ μ ). ³ Ê É μ ²Ö μ²μ Î ±μ ± ²Ó μ É Ò² ³ μ Ö μ± Ê ÕÐ Ö ³ É μ ³² [16] - Ò³ ʲ± ³μ³, ²ÖÕÐ μ Ê É Ò³ μ³ μ ± ³ ±μ³ É ³ É μ ³ [111] É Î ÒÌ ³ μ 700 ³² ² É μ ² Ëμ ³ μ Ö 4,5 ³² ² É Éμ³Ê. μ μ Ò ± É É μë Î - ± Ê Ò ÖÉ É μ ² μ ± μ Õ É Î ÔÉμ μ μ, É ² ÊÖ μ Ì μ ÉÓ ³² Ò Ö μ± Ò. μ²ó±μ μ ² Éμ μ, ± ± Î ÉμÉ Ê μ ÊÐ É μ ʳ ÓÏ ² Ó, μ ±² Ê ²μ Ö ²Ö É Ö. Ê μ Éμ μ Ò, μ²μ Î ± μé± ÒÉ Ö μ ² Ì ² É É ²Ó- É ÊÕÉ μ Éμ³, ÎÉμ Ê 3,5Ä3,8 ³² ² É Éμ³Ê ³² ÊÐ É μ ² μ É ÉμÎ μ É Ö μ Ë [112, 113]. ʲÓÉ É, μ μí ± ³ ² Î- ÒÌ Éμ μ, ³Ö, μ ÉÊ μ ²Ö μ²μ Î ±μ Ô μ²õí, Ò²μ Ê- Ð É μ ³ ÓÏ, Î ³ ÔÉμ μ² ²μ Ó, μ É ²Ö²μ μ ² ÏÓ μé ±μ²ó± Ì μ ³ μ 200 ³² ² É Å μ± ² Ï±μ³ ±μ μé± ²Ö μ²μ Î ±μ μ ÔÉ Ô μ²õí Å μé ³ ²ÒÌ ³μ² ±Ê² μ Ëμ ³ μ Ö É Ê±ÉÊ, μ μ ÒÌ ± ³μ μ μ Õ [5]. ³ ³Ò³ É É Ö μ μ- ³ [16] μ μ É μ Ï Ö Éμα Ö, μ² ÕÐ Ö μ ² μ- É ²Ó μ ±μ ² μ²μ Î ± Ì ±É Éμ Î μ³ Ê²Óμ ³², ±μéμ Ò³ ² μ ² μ É Ö Ô μ²õí Ö ³μ ² Í ÊÕ- Ð Ö μ³μ² ±Ê²Ò [114]. ²ÓÉ É μ ³ μ³ê Í Õ Ö ²Ö É Ö μ²μ μ Éμ³, ÎÉμ ÉμÎ ± ³ μ ± ²Ó μ É ³ É ³ μ μ Ìμ. ²ÊÎ μ μôéμ³ê μ ² μ Ò μ μ ² Ö É ± μé ³. - Ê [115], Ò ÊÉμ Î ² XX. É ÔÉμ μ

38 ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š 139 ƒ² ÒÏ [116] Ò³ μ²μ ², ÎÉμ μ É Î ± ±É Ò ³μ² - ±Ê²Ò ³μ ² μ μ ÉÓ Ö ±μ ³μ ÊÐ É μ ÉÓ ³ ÒÌ Ê² Ì. μ μé³ É ÉÓ, ÎÉμ ±μ ³ Î ±μ³ μ É É Ò² μ Ê Ò - μμ Ò Ó³ ²μ Ò Å ²μÉÓ μ ³ μ± ²μÉ μ² μ³ μ Å μ Î ± μ Ö. ±, μ Ò μ ÉÊ ±μ ³ Î ±μ μ É μééμ (Giotto), ² μ Ï μ ³ ² É ÊÕ Ê μ² Î μ c É ³, μ Ê ² ² Î Ò μ²μ Î ± Ò ³μ² ±Ê²Ò, É ± ± ± CH 4,HCN, H 2 CO. [117, 118]. ² μ Éμ ÒÌ Ô± ³ É Ì μ ³ É Í Ì ³ ʲ ³ μ Ò² Ò² Ò ³ μ Ê μ Î ± ³μ- ² ±Ê²Ò [119, 120]. ÔÉμ ²μ ± μ μ Õ ±μ ³ Î ± Ì Í μ Ìμ Ö [121Ä123]. ˆ μ Éμ³, ÎÉμ μ³μ± ²Ó μ ÉÓ μ ±² ʲÓÉ É μ²μ - Î ±μ μ ³³ É Î μ μ É ³², É ² Ð μ² μ μ μ - Ò³ μ ² μ Ò μ ² μ Ö ² μ μ Î ± Ì μ-, μ É ² ÒÌ ³²Õ ³ É μ É ³. μ²óï É μ ³ É μ Éμ μ Ìμ ÖÉ É μ ÒÌ μ É ²Ó ± Ì É ². μ μ μ ±μ³ É ³, É μ Ò ³μ ÊÉ μ ÉÓ μ²μ Î ± μ Î ± Ò μ ³ É ² - μ² Î μ μ μ ² ±. Ò Ê²ÓÉ ÉÒ μ²êî Ò ÊÎ Œ Î μ - ±μ μ ³ É μ É, μ μ É ². ÉμÉ ³ É μ É Ò² μ μ μ±μ²μ 4,5 ³² ² É μö É μ μ. Š μ ²²μ [124] ϲ ³ 7Ä9 %- ÒÉμ± L- ³ μ± ²μÉ. ÉÓ μ μ Ö Î É ÉÓ, ÎÉμ Ô É μ³ Ò ÒÉμ± μ ± - ³ μ μ Ö Ö, μ ±μ²ó±ê - ±μéμ Ò ÒÌ ³ μ± ²μÉ ÊÐ É ÊÕÉ μ Ë ³². μé [125] Ò² μ²óï Ô É μ³ Ò ÒÉμ± Å μé μï - D/L μé 0,54 μ 0,85 ² Î ÒÌ ³ μ± ²μÉ Ì, ±μéμ Ò ³ ÕÉ Ö ³², ±²ÕÎ Ö ², μéμ Ò³ μμé μï ³, ʱ Ò ÕÐ ³ ÉÊ ³ ÊÕ ÉÊ Ê ²Ö μ μ Ì Ô É μ³ μ, É ± ³ μ μ³ ±²ÕÎ ³- μ Ö. μ² Ò³ É ²Ó É μ³ μé μ²μ Î ±μ μ μ Ìμ Ö ³a Î μ ±μ μ Òɱ Ö ²Ö É Ö μ² μ μé ÊÉ É Ë ±- Í μ μ Ö. μ²μ Î ± Ö Ì ³ Ö Ì ±É Ê É Ö ² ±Í μ² ÒÌ ³μ² ±Ê², ±μéμ Ò ±μ Í ±μ Íμ É μ ÖÉ Ö μ ² ÕÐ ³ ²μÉÓ μ ±²ÕÎ Ö μ² ÒÌ ³μ² ±Ê². μ ² ³ μ Ì ±² μ ³a Î μ ±μ μ ± [118] ÒÖ ² μ Ê ÔÉ Ì Ì ±É É ± : ÊÉ- É ÊÕÉ μ³ Ò ±μ² Î É Ì, μ ³ÒÌ μé ² μ Éμ μ μ É, Î ²μ³ μ² Ò μ± Ì μ³μ²μ μ, ÕÐ ³ Ê ² Î ³ Î ² Éμ³μ Ê ² μ. Ì ³ É Î ±μ μ ±μ ³ Î ±μ μ Í Ö μ Ìμ Ö ³- μ μ³μ± ²Ó μ É μ± μ. 23. μ² μ Ìμ ÖÐ ³ ³ É ³ ²Ö μ Ö ±μ ³μ, μ- ³μ³Ê, Ö ²ÖÕÉ Ö μ μ- Ò² Ò μ ² ±. ƒ [119, 120] ( ³. É ±- [128]) ²μ ² Í μ Ö Ô μ²õí ÔÉ Ì μ ² ± Ì ³ -

39 Ì ³ μ ³μ μ μ ±μ ³ Î ±μ μ Í Ö μ Ìμ Ö μ³μ± ²Ó μ É ÒÌ Ê², ³ ÕÐ Ì Ï ³ É, μ Ð ²μ Ò μ Î - ± ³μ² ±Ê²Ò. Š ± É μ, ³ Ö μ Éμ É μ μ μ³ Éμ³μ μ μ μ ² Ö, ÊÐ É μ ³ ÓÏ ³ ±μ² Î É μ³ 2 Ê Ì ³ ²ÒÌ μ Î - ± Ì μ Î ± Ì ³μ² ±Ê² ( Ò² É Ë Í μ Ò μ±μ²μ É ³μ² ±Ê², μ Ð 2Ä11 Éμ³μ, [129]), É ± ³ ÒÌ Ò² ÒÌ Ê² 0,02Ä 0,3 ³±³, μ ÉμÖÐ Ì ÉÊ μ ² ± Ì ² ± Éμ μ± μ ³ É ²²μ, É μ- ÒÌ μ É μ³ É ³ Î ±μ μ É Ì Ò μï ÒÌ ±μ ³μ Ò Ì Ì μ ÒÌ. ÉμÉ ³ É ² ² μ³ μ Ê - Ê É Ö ³ Ò μ ² ± ² Î μ ²μÉ μ É : ËËÊ Ò μ ² ± ( ²μÉ- μ ÉÓ Î ² Éμ³μ μ μ μ, n(h) 1 10/ ³ 3 ), É ³ Ò μ ² ± (n(h) 10 4 / ³ 3 ) ²μÉ Ò ³μ² ±Ê²Ö Ò μ ² ± (n(h) μ 10 6 / ³ 3 ). ³ ÉÊ μ ² ±μ ² É ² Ì μé 10 μ 100 Š [111, 122, 123]. μ É μ Ì μ É ³ ÒÌ Ê² É μé É μ ² ±, ±μ- Éμ μ³ μ Ìμ ÖÉ Ö, Í, ±μéμ μ μ μ ²ÊÎ ÕÉ Ö (. 24, [132]). Šμ ² ± É Ò É μî Ò Ê²Ò Ìμ ÖÉ Ö ²μÉ μ³ ³μ² ±Ê²Ö - μ³ μ ² ± μî Ó ±μ É ³ ÉÊ, μ ±± Í ÊÕÉ ÉÊÐÊÕ ² - Ö ÊÕ ³ É Õ, ±μéμ Ö μ Éμ É ±μ μ ÒÌ H 2 O, CH 4,NH 3,CO 2, CO, CH 2 = O Ê Ì ³ ²ÒÌ μ Î ± Ì ³μ² ±Ê² ³ μ Ò. ʲ Ì μ É Ö É Õ Ê²ÓÉ Ë μ² Éμ μ μ ² μ - ÊÕÐ μ ²ÊÎ Ö, ±μéμ μ μ Ê É μ μ Ò ± ²Ò ±μ³ μ Éμ ²Ó, Ê ³Ò ³μ μ ÒÌ ³ É ÖÌ. Î É ²Ó μ³ - ± ²Ò ±μ³ ÊÕÉ μ ÊÕÉ μ Î ± ³μ² ±Ê²Ò μ²ó- Ï ³ ³μ² ±Ê²Ö Ò³ μ³, μ Ö ÉÊ μ ² ±ÊÕ ³ É Õ, ±μéμ Ö ±²ÕÎ É

40 ˆ ˆ Šˆ ˆ ˆ ˆ Šˆ Š É Ê±ÉÊ Ê², Ö ² μ Éμ μ ³Ê²ÖÍ [159, 160], ±μéμ μ ³ Ó μ Ò, ³ É, ³³ ± Ê Ì μ ÉÒÌ ³μ² ±Ê² μ ² Ó - μ ²ÊÎ Õ T =10Š μ² ³ Ò ²μÉÓ μ Ï É ±μ μ²μ Î ± ÒÌ ³μ² ±Ê². ƒ - [119, 120, 131, 132] μ ² ÔÉ μí Ò É ²Ó μ μ ² É ± ² μ- Éμ Ò Ô± ³ ÉÒ, ³μ ² ÊÕÐ Î ÉÓ Ê± μ μ Í ±². Î Ò ³ Ò μ Ò ³μ² ±Ê²Ò Ò² ³μ μ Ò ³ É ²² Î ±μ μ Ì- μ É 10 Š, É ³ μ ²ÊÎ Ò - Éμ³. μ ² ÊÕÐ μ ÒÏ É ³- ÉÊ Ò μ 17 Š μ± ²μ Ó μ É ÉμÎ Ò³ ²Ö ÊÍ μ Ö ±μ³ Í ² Ö μ ³ É μ μ ÒÌ ± ²μ [127, 133]. ² ÊÕÐ ³ ÔÉ ±μ ³ Î ±μ μ Í Ö ( ³.. 23) μ² - É Ö, ÎÉμ ± ±μ ³ Î ± ÉμÎ ± μ É ÊÕÉ μ ±Ê μ ² ±μ, Ò Ò Ö ± ²Ó ÊÕ ³³ É Õ. μ μ μ ÔÉ Ì ÉμÎ ± Ì ³Ò ³μÉ ³ ±μ²ó±μ μ,. 8, Î μ Ê ³, ± ± ± ²Ó Ò μ Î ± ³μ² ±Ê²Ò ³μ ² μ ÉÓ μ ² ± ³²Õ. μ² É cé μ É ²Ö É Ö Ìμ²μ Ö ±± Í Ö, ±μ ³²Ö μìμ É Î ³ μ μ ² ±μ. Ï μ² Î Ö É ³ Ð É Ö μ- ± Ê Í É ƒ ² ±É ± μ Éμ μ μìμ É Î É ± μ ² ± ÊÉ - Ì ± ÖÌ ²Ó ÒÌ Ê± μ ƒ ² ±É ±, μ Éμ ÖÖ ÔÉμ μìμ - ³ μ ± Ò 110 ³² ² É. ± ³ μ μ³, ³²Ö μìμ ² Î É ± Ò² Ò μ ² É ³ μ 40 ³μ³ É Ëμ ³ μ Ö μ² Î μ - É ³Ò 4,5 ³² ² É. É Î μ 700 ³² ² É, Ï É μ Ï μ μ Ê ÊÐ É μ Ö ³² ( 3,8 ³² ² É), ² É μï² ³μ- ² ±Ê²Ö μ μ ² ±μ Ò μ±μ ²μÉ μ É μ ± ³ μ, μ ² ± ³ ÓÏ ²μÉ μ É 3Ä4. Í ± É ± μ± Ò ÕÉ, ÎÉμ ±μ μ ÉÓ ±- ± Í Ê² μìμ μ ² ± μ É ²Ö É 10 3 Ä10 4 É/. μ ±μ²ó±ê ³Ö μìμ Ö Î É Î μ μ ² ±μ μ É ²Ö É 10 5 Ä10 6 ² É, ³ μ 10 8 Ä10 10 É Ò² μ Î ±μ μ Ð É ±± Í μ ²μ Ó μ Ì μ É ³² É Î ± μ μ μìμ. Éμ μ É ²Ö É Ä10 12 Î ÉÓ μ² μ ³ Ò ³² ² ±μ μ Ìμ É μ ³ ÊÕ μ³ Ê [119]. Œ ²Ò ³ Ò ³ ÒÌ Ê² ² ÕÉ Ì μ ³Î Ò³ ± ÊÐ É μ³ê Õ Ìμ ³ ÊÕ É³μ Ë Ê, ÎÉμ μ μ É Ê É μì - Õ μ Î ± Ì ³μ² ±Ê² ³ É ÖÌ.